منبع انبساط دیافراگمی-Diaphragm Expansion Tank-کلید اتوماتیک کنترل فشار- پمپ آب

منبع انبساط دیافراگمی-Diaphragm Expansion Tank-کلید اتوماتیک کنترل فشار- پمپ آب

Closed expansion tank Diaphragm

یکی از روش های مورد استفاده برای تنظیم فشار آب ساختمان استفاده از منابع تحت فشار(مثل دیافراگمی) است. این منبع محفظه بسته ای هستند که آب و یک گاز بصورت جداگانه در آن قرار گرفته و معمولاً بین ۳/۲ تا۴/۳ حجم توسط آب اشغال شده است پمپ آبرسانی آب را با فشار به داخل این منبع می فرستدبه حدی که فشار فشار گاز موجود به حداکثر تعیین شده برسد.به این ترتیب حجم معینی از آب ، داخل منبع ذخیره شده و بنا به نیاز مورد استفاده قرار می گیرد .با کم شدن آب داخل منبع و کاهش فشار گاز ، پمپ دوباره به کار افتاده و منبع را پر میکند .

به این ترتیب از خاموش و روشن شدن مرتب پمپ جلوگیری به عمل می آید که این امر علاوه بر آن که باعث افزایش عمر پمپ می شود،از سرو صدای ناشی از روشن شدن متناوب پمپ نیز جلوگیری می کند یکی دیگر از مزایای استفاده از این منابع آن است ،که ضربه آب به هنگام روشن و خاموش شدن پمپ را کنترل می کند . به این لحاظ گاهی این منابع را “مخزن سرج”(Surge Tank) نیز می نامند.

منبع انبساط دیافراگمی-Diaphragm Expansion Tank-کلید اتوماتیک کنترل فشار- پمپ آب

منبع انبساط دیافراگمی-Diaphragm Expansion Tank-کلید اتوماتیک کنترل فشار- پمپ آب

طرز کار منبع انبساط

آب موجود در چرخه تاسیسات ساختمان، بعد از دریافت گرما در دیگ، منبسط شده و حجم آن افزایش می‌یابد. جهت جلوگیری ازخروج این حجم اضافی از چرخه و همچنین کنترل فشار استاتیک سیستم گرمایش ساختمان، منبعی تعبیه می‌شود که به آن منبع انبساط می‌گویند. با افزایش حجم آب موجود در چرخه، منبع انبساط پر خواهد شد و به دلیل ارتفاع آن نسبت به دیگ، فشار استاتیکی برابر با ارتفاع منبع (عددی بین ۳ تا ۱۰ bar بسته به ارتفاع بنا و نوع دیگ) روی آن اعمال می کند که بنا به اصل ظروف مرتبطه، این فشار به تمام آب موجود در چرخه تاسیسات اعمال می‌شود و باعث بالارفتن آب از لوله های تاسیسات می‌گردد. به عبارتی دیگر، منبع انبساط با جمع آوری و ذخیره حجم اضافی ناشی از انبساط حجمی آب، که بر اثر گرما بوجود آمده است، از طریق مکانیزم‌های داخل سیستم هد فشاری لازم برای بالا رفتن آب در لوله‌های تاسیسات را یکسان می کند.

نکته مهم دیگر درباره منبع انبساط این است که چون این منبع در ارتباط مستقیم با دیگ می‌باشد، دمای آب موجود در آن در حین عملکردِ پایای چرخه، در حد دمای معادل با آب خروجی از دیگ است و چون منبع انبساط در هوای آزاد نصب می‌گردد، می‌تواند انتقال حرارت بالایی با هوای سرد محیط داشته باشد که این مبادله گرما بیش از مبادله گرمای چند رادیاتور داخل ساختمان می‌باشد و بار حرارتی اضافی قابل توجهی را به دیگ تحمیل می‌کند. لذا عایق‌کاری مناسب منبع انبساط می‌توان تا حد قابل توجهی در هزینه جاری تامین انرژی مشعل و دیگ صرفه جویی کرد که برای این عایق‌کاری با توجه به جنس منبع که از گالوانیزه، آلومینیوم یا استیل باشد، ضخامتی بین ۲ الی ۵ سانتی‌متر پیشنهاد می‌شود.

 دسته بندی منابع انبساط

منابع انبساط بنابر نوع فشار کاری به دو دسته کلی زیر تقسیم بندی می شود:

۱٫ منبع انبساط باز

۲٫ منبع انبساط بسته

منابع انبساط باز (Open expantion tank)  در فشار اتمسفر کار می کنند.

این دسته از منابع انبساط در ارتفاعی بالاتر از دیگ (معمولا در پشت بام)  قرار می‌گیرند و حجم اضافی ناشی از انبساط آب تاسیسات، برای ورود به آن‌ها از لوله رابط بین دیگ و منبع بالا رفته و فشاری معادل ارتفاع ستون آب بالارفته به کل سیستم اعمال می‌کند.

منبع انبساط دیافراگمی-Diaphragm Expansion Tank-کلید اتوماتیک کنترل فشار- پمپ آب

منبع انبساط دیافراگمی-Diaphragm Expansion Tank-کلید اتوماتیک کنترل فشار- پمپ آب

محدوده عملکرد این منابع به ارتفاع ساختمان وابسته می‌باشد که این فشار با توجه به اختلاف ارتفاع بین دیگ و منبع انبساط قابل محاسبه و تنظیم است. اما به دلیل این که ارتفاع ستون آب بالا آمده از منبع انبساط، هد فشاری لازم برای بالارفتن آب گرم در لوله‌های تاسیسات را تنظیم می کند، منبع انبساط باز را باید همواره در ارتفاعی بالا‌تر از بالاترین مبادله‌گر گرما نصب کرد که مطابق استانداردهای موجود، اختلاف ارتفاع بین منبع و آخرین مبادله‌گر باید بیش از ۲ متر باشد.

منبع انبساط باز از طریق لوله ارتباطی که با دیگ دارد و توسط شناور موجود در آن، مقدار آب موجود در چرخه را نیز کنترل می‌کند، بدین ترتیب که در صورت بروز هرگونه نشتی در چرخه تاسیسات که باعث کاهش حجم یا همان افت ارتفاع سطح آب موجود در منبع انبساط شود، با اضافه نمودن آب شهری به اندازه آب خروجی از چرخه، مقدار آب چرخه ثابت می‌ماند.

حجم مورد نیاز برای منبع انبساط بسته به صورت تئوری از طریق زیر قابل محاسبه است:

که در آن:

VE.T: حجم منبع انبساط

VW: حجم کل آب موجود در چرخه (شامل آب موجود در دیگ، لوله‌کشی‌‌ها، رادیاتور‌ها و منبع انبساط)

 Vh: حجم مخصوص آب در بیشترین دمای چرخه

Vc: حجم مخصوص آب در کمترین دمای چرخه

و K، ضریب تصحیحی می‌باشد که معمولا برابر ۲ در نظر گرفته می‌شود.

برای محاسبه حجم آب موجود در چرخه، فرآیند محاسباتی نسبتا پیچیده‌ای را باید انجام داد. به همین دلیل روش تقریبی ساده‌تری با توجه به ظرفیت حرارتی دیگ در زیر ارائه می‌گردد.

که در آن، Q مقدار بار حرارتی با واحد Kcal/h و V مقدار حجم منبع انبساط با واحد liter  می‌باشد.

منبع انبساط باز با وجود سادگی روش طراحی و ساخت، دارای معایبی است که از آن چه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • انتقال حرارت زیاد با هوای سرد محیط
  • حجم لوله‌کشی نسبتا بالا (بیش از ارتفاع ساختمان) جهت کارگذاری منبع
  • عدم جوابگویی برای فشار های بیش از ۳ bar در ساختمان های کوتاه
  • بروز خوردگی در حضور اکسیژن هوا و آب

برای رفع معایب فوق، از منبع انبساط بسته استفاده می‌کنند. در داخل منبع انبساط بسته، مخزنی پر از گازی تحت فشار و نیز قسمتی برای ورود آب وجود دارد که از طریق برقراری تعادل فشاری بین گاز تحت فشار و آب، مقدار فشار آب تعیین می‌شود. بدین ترتیب منبع انبساط بسته، نیازی به نصب در ارتفاعی بالاتر از دیگ را ندارد و می توان آن را در موتورخانه و در نزدیکی دیگ (بر روی خروجی انبساط روی دیگ) تعبیه کرد.

منابع انبساط بسته را با توجه به مکانیزم عملکردی، نوع گاز و نوع مخزن حجم متغیر، به انواع زیر تقسیم می‌شوند:

  • منبع انبساط بسته قابل تنظیم
  • منبع انبساط  بسته دیافراگمی
 منبع انبساط بسته قابل تنظیم

طریقه نصب منبع انبساط بسته

منبع انبساط بسته یک دستگاه ضربه گیر بادی است که در اثر فشار سیستم کار کرده و انبساط سیال( که ناشی از تغییرات دما است) را جذب می کند. این نوع منبع در سیستم های گرمایشی با دمای آب بسیار زیاد (بیش از دمای جوشش آب در فشار جو ) و سایر مواردی که استفاده از منبع باز، امکان ناپذیر باشد، به کار می رود. این منبع که در هر جای ساختمان میتواند نصب گردد، ارتباطی با هوای آزاد نداشته و فشار سیستم از طریق بخار، بالشتک هوا و یا یک گاز بی اثر مانند ازت که نیمی از حجم منبع را اشغال می کند، تامین می شود.

حداکثر فشار بستگی زیادی به مشخصات و شرایط سیستم دارد و به منظور کنترل آن از شیر اطمینان استفاده می شود. حداقل فشار در منبع انبساط بسته باید به قدری باشد که هنگام سرد بودن سیستم، مبادله گری(رادیاتور) که در بالاترین تراز قرار دارد، پر از آب باشد.

تغییرات فشار سیستم ناشی از انبساط گرمایی آب تا قبل از باز شدن شیر اطمینان بویلر توسط منبع انبساط کنترل خواهد شد. بایستی توجه شود که در تمام نقاط مرتفع سیستم باید نسبت به نصب شیرهای هواگیری اقدام نمود.

برخلاف منبع انبساط باز، دیگر الزامی برای نصب منبع انبساط بسته در ارتفاعی بالاتر از دیگ وجود نداشته و می توان این منبع را در موتورخانه و در مجاورت دیگ (بر روی خروجی انبساط روی دیگ) نصب کرد.

مرحله اول برای جایگزینی و نصب منبع انبساط بسته به جای منبع انبساط باز، انجام محاسبات دقیق و انتخاب درست منبع با توجه به وضعیت موجود موتورخانه است. در صورتیکه اندازه منبع و فشار اولیه منبع انبساط بسته به درستی انتخاب شود، می توان این منبع را در هر کجای سیستم نصب کرد؛ هرچند در عمل میزان حداکثر فشار برخی از اجزای سیستم می تواند در انتخاب مکان مناسب نصب منبع، محدودیت هایی ایجاد کند.

الزامات اجرایی مهم در هنگام  نصب منبع انبساط بسته:

  • محل نصب منبع باید در جایی باشد که علاوه بر قرار گیری در مسیر آب سرد؛ پس از شیر یطرفه و پیش از ورودی به بویلر باشد.
  • منبع های با ظرفیت هایی فراتر از ۶۰ لیتر بایستی بر روی شاسی در جای خود محکم شود.
  • هیچ گونه نشتی نباید در مسیر آب سرد ورودی وجود داشته باشد.
  • قبل از روشن نمودن بویلر، هواگیری کل مدار بایستی با دقت انجام شود.
  • درجه ترموستات بویلر روی بیشترین مقدار دلخواهی که از دمای مجاز منبع انبساط کمتر باشد، تنظیم شود.

در این مدل از منابع انبساط، با کاهش و یا افزایش دمای سیستم، آب منبسط یا منقبض شده، هوا به منبع تزریق یا از آن خارج می‌شود. بدین ترتیب که در ابتدا شیرالکترونیکی خروجی هوا بسته و کمپرسور خاموش می‌باشد. در این حالت مقدار کمی آب در ددمای پایین در منبع موجود است. بعد از گرم شدن آب، حجم آن افزایش می‌یابد و هوای درون منبع از طریق شیر خارج می‌شود. زمانی‌که مقدار آب درون منبع به بیشترین حجم مجاز خود رسید، شیر خروج هوا بسته می‌شود و فشار ثابت می‌گردد و در این حالت، در صورت کاهش دما که باعث کاهش حجم آب می‌گردد، هوا از طریق کمپرسور به منبع تزریق می‌گردد تا فشار هوای درون منبع ثابت بماند.

منبع انبساط بسته دیافراگمی

در این مدل از منبع انبساط، برای جبران کاهش و یا افزایش آب منبسط شده، به منبع آب تزریق شده و یا از آن خارج می‌گردد. در حقیقت این منبع از یک بخش حاوی هوا یا نیتروژن و یک بخش خالی تشکیل شده‌ که بوسیله یک دیافراگم پلاستیکی انعطاف‌پذیر از هم جدا شده‌اند. بخش گازی حاوی مقدار معینی از هوا و یا نیتروژن است که در متراکم‌ترین حالت بیشترین فشاراعمال شده به چرخه را تحمل می‌نماید. بخش خالی منبع نیز توسط آب منبسط شده پر می‌شود. این آب منبسط شده، دیافراگم حائل بین دو بخش را آنقدر به سمت بخش گازی جابجا می‌کند که بخش گازی به فشرده ترین حالت حالت خود برسد که در این صورت فشار عملیاتی مورد نیاز چرخه تامین می‌گردد.

در این مدل از منابع انبساط بسته، تزریق و تنظیم هوا یا نیتروژن از تریق یک شیر Schrader استفاده می کنند که نحوه عملکرد آن به شکل زیر می‌باشد.

منبع انبساط بسته با  هوای آزاد ارتباط ندارد. برخلاف منبع انبساط باز که در معرض هوای اطراف قرار دارد و ارتفاع فشاری که به سیستم اعمال می کند وابسته به فشار هوای محیط و ارتفاع منبع نسبت به سیستم می باشد در منبع انبساط بسته فشار سیستم توسط مکانیزم بالشتک های هوا یا یک گاز بی اثر مانند ازت تامین می شود. منبع انبساط بسته می تواند در هر جای از ساختمان (معمولا داخل موتورخانه) بر روی سیستم حرارت مرکزی نصب گردد. این نوع از منابع انبساط در سیستم های گرمایش با دمای زیاد و در مواردیکه بدلیل محدودیت فضا و ارتفاع، استفاده از منبع انبساط باز میسر نمی باشد بکار گرفته می شوند. برای کنترل فشار در این مخازن از شیر اطمینان استفاده شده و حداکثر فشار تنظیمی بر اساس طرح تعیین می گردد. حداقل فشاز نیز باید طوری تنظیم شود که بالاترین مبدل حرارتی (رادیاتور) همواره از آب پر باشد.

منبع انبساط بسته قابل تنظیم 

در منابع انبساط بسته قابل تنظیم، در اثر تغییرات دمای آب در گردش سیستم حرارت مرکزی، حجم آب سیرکولاسیون در اثر انبساط و انقباض تغییر کرده و بوسیله مکانیزمی هوای لازم  به منبع انبساط بسته تزریق یا از آن خارج می‌شود. بدین صورت که در ابتدا شیر الکترونیکی خروجی هوا بسته و کمپرسور خاموش می‌باشد که در  این حالت مقدار اندکی آب در دمای پایین در منبع موجود است. بعد از گرم شدن آب سیرکولاسیون سیستم حرارت مرکزی، حجم آن افزایش یافته و هوای درون منبع انبساط از طریق شیری که بر روی منبع وجود دارد خارج می‌شود. هنگامی که مقدار آب درون منبع انبساط به بیشترین حجم خود رسید، شیر خروج هوا بسته شده و فشار داخل مخزن ثابت می‌گردد و از طرفی در صورت کاهش دمای سیستم که  باعث کاهش حجم آب سیرکولاسیون می‌گردد، هوا از طریق کمپرسوری به منبع تزریق می شود و فشار هوای درون منبع انبساط بسته ثابت می ماند. در این سیستم احتمال نفوذ هوا در داخل آب وجود دارد و این امر باعث می شود هوا با جریان آب سیرکولاسیون مخلوط شود و دایما در داخل دستگاه ها و پایانه های حرارتی حباب های هوا ظاهر شده که باعث اشکال در سیستم گردش آب می گردد و دائما باید سیستم هواگیری شود.

منبع انبساط بسته دیافراگمی

در منبع انبساط بسته دیافراگمی،  یک غشای لاستیکی در داخل منبع تعبیه شده است. در زیر غشا آبگرم سیرکولاسیون سیستم حرارت مرکزی و در بالای آن هوا یا گاز تحت فشار وجود دارد. بخش گازی حاوی مقدار معینی از هوا و یا نیتروژن است که در متراکم‌ترین حالت بیشترین فشار اعمال شده به چرخه را تحمل می‌نماید. بخش خالی منبع نیز توسط آب منبسط شده پر می‌شود. این آب منبسط شده، دیافراگم حائل بین دو بخش را آنقدر به سمت بخش گازی جابجا می‌کند که بخش گازی به فشرده ترین حالت حالت خود برسد که در این صورت فشار عملیاتی مورد نیاز چرخه تامین می‌گردد. عیب منبع انبساط بسته دیافراگمی در اینست که بعد از مدتی غشای لاستیکی یا همان دیافراگم الاستیسیته خود را از دست می دهد و یا حتی پاره و سوراخ می شود که این مساله برای سیستم انتقال آب در گردش مشکل ایجاد می نماید.

نکته مهم دیگر درباره منبع انبساط این است که چون این منبع در ارتباط مستقیم با دیگ می‌باشد، دمای آب موجود در آن در حین عملکرد پایای چرخه، در حد دمای معادل با آب خروجی از دیگ است و چون منبع انبساط در هوای آزاد نصب می‌گردد، می‌تواند انتقال حرارت بالایی با هوای سرد محیط داشته باشد که این مبادله گرما بیش از مبادله گرمای چند رادیاتور داخل ساختمان می‌باشد و بار حرارتی اضافی قابل توجهی را به دیگ تحمیل می‌کند. لذا عایق‌کاری مناسب منبع انبساط می‌تواند تا حد قابل توجهی،در هزینه جاری تامین انرژی مشعل و دیگ صرفه جویی کند که برای این عایق‌کاری با توجه به جنس منبع که از گالوانیزه، آلومینیوم یا استیل باشد، ضخامتی بین ۲ الی ۵ سانتی‌متر پیشنهاد می‌شود.

حجم مورد نیاز برای منبع انبساط باز به صورت تئوری از طریق زیر قابل محاسبه است:
: حجم منبع انبساط
: حجم آب موجود در چرخه (شامل کل آب موجود در دیگ، لوله‌ها و رادیاتور‌ها)
: حجم مخصوص آب در بیشترین دمای چرخه
: حجم مخصوص آب در کمترین دمای چرخه

و K، ضریب تصحیحی می‌باشد که معمولا برابر ۲ در نظر گرفته می‌شود.

برای محاسبه حجم آب موجود در چرخه، فرآیند محاسباتی نسبتا پیچیده‌ای را باید انجام داد. به همین دلیل روش تقریبی ساده‌تری با توجه به ظرفیت حرارتی دیگ در زیر ارائه می‌گردد.

که در آن، Q مقدار بار حرارتی با واحد و V مقدار حجم منبع انبساط با واحد Liter می‌باشد.
۲- منبع انبساط بسته (Closed Expansion Tank)
منبع انبساط باز با وجود سادگی روش طراحی و ساخت، دارای معایبی است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• انتقال حرارت زیاد با هوای سرد محیط
• حجم لوله‌کشی نسبتا بالا (بیش از ارتفاع ساختمان) جهت کارگذاری منبع
• عدم جوابگویی برای فشار های بیش از ۳ bar در ساختمان های کوتاه(همانطور که می دانیم هر ۱۰ متر بالا رفتن آب تقریبا برابر با ۱ bar فشار اضافی می باشد، یک ساختمان ۳ طبقه حدود ۱۰ متر ارتفاع دارد و بیش از ۳ bar فشار بر روی تاسیسات نمی توان از طریق ارتفاع اعمال کرد.)
• بروز خوردگی در حضور اکسیژن هوا و آب

برای رفع معایب فوق، از منبع انبساط بسته استفاده می‌کنند. در داخل منبع انبساط بسته، مخزنی پر از گازی تحت فشار و نیز قسمتی برای ورود آب وجود دارد که از طریق برقراری تعادل فشاری بین گاز تحت فشار و آب، مقدار فشار آب تعیین می‌شود. بدین ترتیب منبع انبساط بسته نیازی به نصب در ارتفاعی بالاتر از دیگ را ندارد و می توان آن را در موتورخانه و در نزدیکی دیگ (بر روی خروجی انبساط روی دیگ) تعبیه کرد.
 منبع انبساط بسته قابل تنظیم (Adjustable Expansion Tank)
در این مدل از منابع انبساط، با کاهش و یا افزایش دما ی سیستم، آب منبسط یا منقبض شده، هوا به منبع تزریق یا از آن خارج می‌شود. بدین ترتیب که در ابتدا شیر الکترونیکی (Solenoid valve) خروجی هوا بسته و کمپرسور خاموش می‌باشد. در این حالت مقدار کمی آب در دمای پایین در منبع موجود است. بعد از گرم شدن آب، حجم آن افزایش می‌یابد و هوای درون منبع از طریق شیر خارج می‌شود. زمانی‌که مقدار آب درون منبع به بیشترین حجم مجاز خود رسید، شیر خروج هوا بسته می‌شود و فشار ثابت می‌گردد و در این حالت، در صورت کاهش دما که باعث کاهش حجم آب می‌گردد، هوا از طریق کمپرسور به منبع تزریق می‌گردد تا فشار هوای درون منبع ثابت بماند.

منبع انبساط بسته دیافراگمی(Diaphragm Expansion Tank)
در این مدل از منبع انبساط، برای جبران کاهش و یا افزایش آب منبسط شده، به منبع آب تزریق شده و یا از آن خارج می‌گردد. در حقیقت این منبع از یک بخش حاوی هوا یا نیتروژن و یک بخش خالی تشکیل شده‌ که بوسیله یک دیافراگم پلاستیکی انعطاف‌پذیر از هم جدا شده‌اند. بخش گازی حاوی مقدار معینی از هوا و یا نیتروژن است که در متراکم‌ترین حالت بیشترین فشار اعمال شده به چرخه را تحمل می‌نماید. بخش خالی منبع نیز توسط آب منبسط شده پر می‌شود. این آب منبسط شده، دیافراگم حائل بین دوبخش را آنقدر به سمت بخش گازی جابجا می‌کند که بخش گازی به فشرده ترین حالت خود برسد که در این صورت فشار عملیاتی مورد نیاز چرخه تامین می‌گردد.

در منبع انبساط بسته یک کنترل کننده ارتفاع (Level Controller) آب موجود در منبع را کنترل می‌شود و در صورت کاهش سطح آب موجود در منبع انبساط، آب شهری توسط یک پمپ و با فشاری بیش از فشار داخل منبع، به منبع تزریق می‌شود.

نحوه تنظیم کلید اتومات دیجیتال

از کلید اتومات دیجیتال یا به اصطلاح کله گی دیجیتال فقط برای جاهایی می توان استفاده کرد که آب ورودی به پمپ ، فشار داشته باشد (مثل آب شهری) و در جاهایی که آب ورودی به پمپ فشار نداشته باشد (مثل آب تانکرها یا استخرها که راکد است) نمی توان از کلید اتومات دیجیتال استفاده کرد
افراد اصطلاحا تجربی ، کارکرد صحیح و بدون مشکل کله گی دیجیتال را شانسی می دانند و می گویند یک جا بسته ایم خیلی خوب جواب داده ولی در جای دیگر درست کار نکرده است!!!
حال برایتان توضیح می دهم که مشکل از کجاست – این مشکل ربطی به شانس ندارد و معلول یک قاعده ساده علمی است که کمتر لوله کشی آن را می داند
برای اینکه دلیل این امر را متوجه شوید ابتدا باید روش کار کلید اتومات دیجیتال را بدانید

مکانیزم عمل :

ست کنترل دارای یک کلید حساس است که اگر آب با فشار ۰/۵ بار از آن رد شود کلید عمل می کند و با فرستادن برق به پمپ ، آن را روشن می کند – حال اگر فشاری پشت پمپ نباشد و آب داخل آن جریان پیدا نکند ، کلید اتومات عمل نکرده و پمپ هم روشن نخواهد شد ( یعنی اگر شیر را باز کنید و آبی از آن خارج نشود پمپ هم روشن نخواهد شد )
بدین ترتیب ابتدا باید با نصب گیج فشار روی لوله آب شهری فشار آن را اندازه گیری کنید.اگر فشار ۱/۵ بار باشد اتومات دیجیتال تا ۱۰ متر و اگر ۲/۵ بار باشد تا ۲۰ متر کار می کند. طبق دفترچه این نهایت ارتفاعی است که اتومات دیجیتال را می توان نصب کرد ولی بر اساس تجربه شخصی اگر فشار ۳/۵ یا ۴ بار باشد کلید اتومات تا ارتفاع ۳۰ یا ۳۵ متری هم کار خواهد کرد

زمانی که آب شهری ۱/۵ بار فشار داشته باشد و مصرف کننده ۱۰ متر بالاتر از پمپ باشد ، ۱ بار فشار آب صرف غلبه بر ارتفاع ۱۰ متری ستون آب می شود و ۰/۵ بار هم به ارتفاع ۱۰ متری می رسید که باعث می شود زمانی که شیر آب را باز می کنید آب با فشار نیم بار داخل لوله جریان پیدا کند و از شیر خارج شود – جریان این میزان آب از داخل کلید اتومات باعث استارت کردن آن می شود
حال اگر فشار آب شهری از ۱/۵ بار کمتر شود (مثلا به ۱ بار برسد) و مصرف کننده (که در ارتفاع ۱۰ متری قرار دارد) آب را باز کند ، هیچ آبی از شیر خارج نمی شود در نتیجه پمپ هم روشن نخواهد شد. پس اگر فشار آب دقیقا ۱/۵ بار است و بعضی اوقات از این میزان کمتر می شود در ارتفاع ۱۰ متری از کلید اتومات دیجیتال استفاده نکنید مگر اینکه ارتفاع مصرف کننده کمتر از ۱۰ متر باشد (نهایتا ۷ یا ۸ متر)
نکته مهم : همیشه ۰/۵ بار ضریب اطمینان در نظر بگیرید – یعنی اگر فشار آب شهری ۲ بار است دستگاه را برای ارتفاع ۱۰ متری و اگر ۳ بار است برای ارتفاع ۲۰ متری در نظر بگیرید

به عبارت ساده تر اگر زمانی که شیر آب را باز می کنید ، آب می آید ولی فشارش کم است بهترین گزینه اتومات دیجیتال است ولی اگر بدون پمپ اصلا آب نمی آید ، باید کلید مکانیکی و مخزن باد نصب کنید

کلیدهای اتومات دیجیتال همگی یک مکانیزم دارند از مدل های ارزان قیمت چینی گرفته تا انواع با کیفیت ایتالیایی و کارکرد صحیح همه آنها وابسته به فشار آب ورودی پمپ می باشد – پس اینگونه نیست که مثلا مدل های چینی تا ۲ طبقه و مدل های ایتالیایی تا ۴ طبقه جواب بدهند.
اتومات های دیجیتال ایتالیایی pentax و Lowara تنها هنرشان قابلیت تنظیم فشار استارت می باشد یعنی می توانید این اتومات ها را طوری تنظیم کنید که مثلا اگر فشار اتومات دیجیتال به کمتر از ۱ یا ۱٫۵ یا حتی ۲ رسید استارت کند
بدین ترتیب می توانید تنظیم کنید که اگر فشار آب ورودی زیاد بود و یا اینکه مصرف آب خیلی کم بود ، پمپ روشن نشود (مثلا زمانی که فلاش تانک پرمی شود یا آب شیرین کن آب مصرف می کند)  که این امر باعث کاهش استهلاک پمپ می شود
همچنین می توانید اتومات دیجیتال Pentax را روی حداکثر قرار دهید تا به محض باز کردن شیر آب و کمترین مصرف آب ، پمپ روشن شود.

نکته ۱ : از آنجایی که کلید اتومات قابل تنظیم Lowara برای پمپ های ۳ اسب می باشد و قیمتش هم بیش از ۴ برابر Pentax می باشد استفاده از آن متداول نیست به همین خاطر در سر خط مقاله از Pentax به عنوان بهترین کلید اتومات ایتالیایی نام بردیم

نکته ۲ : اتومات دیجیتال Dab هم ایتالیایی و بسیار با کیفیت است و تا ۲۰ آمپر RLA (Running load Amper) هم توانایی برق دهی دارد ولی اشکالش این است که قابلیت تنظیم فشار استارت را ندارد و مثل مدل های چینی به محض باز کردن آب ، پمپ را روشن می کند
البته داب یک پیچ تنظیم دارد که با آن می توان تعیین کرد که چه مدت بعد از بستن آب ، پمپ خاموش شود. همانطور که میدانید تمام اتومات ها به صورت پیش فرض ۸ تا ۱۰ ثانیه بعد از اینکه آب را می بندید خاموش می شوند ولی اتومات داب را می توان طوری تنظیم کرد که ۱ تا ۱۰ ثانیه بعد از بستن آب ، پمپ را خاموش کند – چون این اتومات برای پمپ های تا ۳ اسب طراحی و تولید شده این پیچ را گذاشته اند تا به لوله کشی و وسایل خانه فشار اضافه نیاید.

نحوه تنظیم کلید اتومات دیجیتال:

برای تنظیم کلید اتومات ابتدا یک شیر را داخل منزل تا انتها باز می کنیم و سپس به محل نصب پمپ می رویم و شیر خروجی پمپ را می بندیم. بعد از خاموش شدن پمپ ، کمی شیر را باز می کنیم تا اندازه ای که آب کمی بیشتر از شیر سماور جریان پیدا کند – در این حالت اگر پمپ روشن شد پیچ تنظیم را کمی به سمت چپ یا منفی می چرخانیم
این کار را چندین بار انجام می دهیم تا جایی که با کم باز کردن شیر ، پمپ روشن نشود (همانطور که قبلا گفتیم اگر با مصرف حداقلی آب هم پمپ روشن شود ، در تمام مدتی که فلاش تانک پر می شود و یا آب شیرین کن کار می کند پمپ روشن می ماند)
در مرحله بعد آب را تا نیمه باز می کنیم – اگر پمپ روشن شد که نیازی به تنظیم ندارد ولی اگر روشن نشد باید پیچ تنظیم را کمی به سمت راست یا + بچرخانیم
نکته: برای تنظیم صحیح و آسان کلید اتومات باید شیر خروجی آن از نوع دسته گازی باشد تا بتوانید سریع آن را باز و بسته کنید
نکته ۲: بهترین شیر دسته گازی که مخصوص لوله سبز است و در دو سرش هم دارای قفل و واشر است و نیازی هم  به نوار تفلن ندارد مارک ipi و ساخت چین است. تعویض این شیرها به دلیل اینکه در هر دو سر دارای قفل می باشند خیلی ساده است و به راحتی می توانید قفل را باز کنید و شیر خراب را تعویض کنید و برای تعویض آن نیازی به لوله کش نیست
این شیر هم مثل DN محصول درجه یک چین می باشد.

برای درک بهتر این موضوع یک مثال می زنم :
فشار ورودی پمپ ۲/۵ بار است
ارتفاع مصرف کننده ۱۵ متر است
در این حالت ، بدون پمپ ۱ بار فشار خواهیم داشت
فرض کنیم کلید اتومات را روی منفی ترین حالت یا ۰/۵ بار تنظیم کرده اید
حال شیر را باز می کنیم – ۱/۵ بار از فشار آب شهری صرف غلبه بر ارتفاع ۱۵ متری ستون آب می شود و آب با فشار ۱ بار از لوله خارج می شود
در این حالت ، نشانگر فشار سنج روی پمپ از ۲/۵ بار روی ۱/۵ بار می آید (۱/۵ بار ثابت است و از این کمتر نخواهد شد چون این میزان فشار به صورت ثابت وجود دارد تا آب ۱۵ متر بالا برود) و چون روشن شدن اتومات را روی ۰/۵ بار تنظیم کرده ایم پمپ استارت نمی کند – در این شرایط باید پیچ تنظیم را روی مثبت ترین حالت بگذارید تا پمپ روی ۱/۸ تا ۲ بار روشن شود

نکته ۱ : هر چه ارتفاع مصرف کننده بالاتر باشد بهتر است پیچ تنظیم را به سمت + بچرخانید (در مثبت ترین حالت ، پمپ حدودا روی ۲ بار یا بیشتراستارت می کند)

نکته ۲ : روی منفی ترین حالت ، اگر فشار به ۰٫۵ بار برسد پمپ روشن می شود و روی + ترین حالت اگر فشار به ۲ برسد پمپ روشن می شود.

مزایای کلید اتوماتیک دیجیتال در مقابل کلید اتوماتیک مکانیکی که به همراه مخزن باد (مخزن تحت فشار) کارمی کند :

۱: عمر کلید اتومات دیجیتال خیلی طولانی است و حداقل ۴ – ۵ سال بدون نیاز به تنظیم و تعمیر کار می کند ولی سیستم های مخزن تحت فشار مدام نیاز به تنظیم باد و تعویض مخزن باد دارند و تیوپ آنها در کمتر از ۱ سال سوراخ می شود مگر اینکه مخزن باد grundfos بخرید که حداقل ۲ ۳ سال نمی ترکد ولی حدودا هر یک سال باد کم می کند و باید باد آن را تنظیم کنید (باد مخزن که کم شود تنظیم کلید مکانیکی به هم می خورد و باید دوباره آن را روی فشار باد استاندارد تنظیم کنید – برای این کار هم باید ابتدا آب داخل لوله ها را خالی کنید یا مخزن را باز کنید و پس از تنظیم باد ، دوباره آن را سر جایش ببندید)
به طور کلی سیستم های مخزن تحت فشار نهایتا ۸ ماه بدون دردسر کار می کنند

۲: فشار آب در حین استفاده ثابت است (به دلیل اینکه پمپ در تمام مدتی که آب باز است روشن می ماند و مثل سیستم های اتومات مکانیکی در زمان باز بودن آب  ، پمپ روشن / خاموش نمی شود) ولی در سیستم های مخزن تحت فشار چون سیستم معمولا بین ۳ تا ۵ بار استارت و استاپ می کند مدام تغییر فشار خواهیم داشت

۳: فشار و دبی آب در اتومات های دیجیتال ، حداقل ۳۰ الی ۴۰ درصد بیشتر از سیستم های مخزن تحت فشار است (چون در سیستم های مخزن تحت فشار ، مقداری از فشار پمپ صرف غلبه بر تیوپ باد داخل مخزن می شود)

۴: در صورت قطع شدن آب ، پمپ بعد از ۸ الی ۱۰ ثانیه خاموش می شود و بدین ترتیب از سوختن پروانه و الکتروموتور پمپ جلوگیری می شود ولی در سسیتم های اتومات مکانیکی زمانی که آب قطع شود فشار پمپ افت می کند و پمپ انقدر درجا کار می کند تا بسوزد

۵: اکثر کلید های اتومات دیجیتال نیاز به تنظیم ندارد و مدلهایی هم که پیچ تنظیم دارند به راحتی توسط خود مصرف کننده قابل تنظیم هستند و نیازی به لوله کش نیست
همچنین تنظیم آن تا آخر عمر دستگاه دست نخورده باقی می ماند و مثل سیستم های مخزن بادی نیست که با کم شدن باد مخزن ، تنظیم آن به هم بخورد. در ضمن تنظیم کلید اتومات مکانیکی سخت تر و زمان بر تر است به طوری که خود لوله کش ها هم در زمان نصب ، کلی با آن کلنجار می روند و معمولا خود مصرف کننده نمی تواند آن ها را تنظیم کند

۶: در صورت قطع برق یا خرابی پمپ ، هیچ نیازی به باز کردن شیر Bypass نیست و آب شهری کاملا به مصرف کننده می رسد. این در حالیست که در سیستم های با مخزن تحت فشار ، در صورت قطع برق ، آب خیلی کمتری به مصرف کننده می رسد و باید Bypass را باز کرد

با توجه به مزایای کلید اتومات دیجیتال بهتر است تا جای ممکن از این سیستم استفاده کنیم و فقط در مواردی که مصرف کننده در ارتفاع بالایی قرار دارد (بیش از ۱۵ الی ۲۰ متر بالاتر از پمپ)  یا آب ورودی فشار ندارد از سیستم های مخزن بادی استفاده کنیم—–

معایب کلید اتومات دیجیتال:
۱: برای جاهایی که آب ورودی فشار ندارد نمی توان از آن استفاده کرد (برای پمپاژ آب تانکرها ، استخرها و …)

۲: در این سیستم بلبرینگ و نافی پمپ به دلیل کارکرد طولانی تر و ممتد پمپ نسبت به سیستم های مخزن تحت فشار زودتر خراب می شود. برای جلوگیری از این امر باید زمانی که مثلا حمام هستید گاهی آب را ببندید تا پمپ خنک شود – با این کار علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب ، از داغ کردن و سوختن بلبرینگ و نافی جلوگیری می کنید

۳: اگر فشار آب شهری افت کند و کمتر از میزان مورد نیاز بشود اتومات عمل نمی کند و برای استارت پمپ مجبور هستید یک بار برق پمپ را قطع و وصل کنید یا کلید reset روی اتومات دیجیتال را فشار دهید تا پمپ روشن شود.البته تا زمانی که فشار آب به حالت نرمال خود نرسیده برای هر بار استارت پمپ باید این کار را دوباره انجام دهید (این کار برای موارد ضروری است مثلا زمانی که پمپ استارت نکرده و مصرف کننده نیاز مبرم به آب دارد)
نکته مهم : پمپ بعد از استارت تا زمانی که آب باز باشد خاموش نمی شود و مصرف کننده می تواند از آب استفاده کند ولی زمانی که آب را ببندد و پمپ خاموش شود دیگر پمپ استارت نمی کند تا دوباره برق آن را قطع وصل کنید—–

عیب یابی:

بدون اینکه آب باز باشد پمپ روشن / خاموش می شود :
این حالت زمانی رخ می دهد که فشار استارت بیشتر از فشار آب شهری تنظیم شده باشد – برای رفع این مشکل ، پیچ تنظیم را کمی به سمت منفی بچرخانید تا مشکل حل شود.
همیشه باید فشار استارت را کمتر از فشار آب شهری تنظیم کنید چون تمام اتومات های دیجیتال مخزن باد ندارند (نکته ۱) و زمانی که پمپ خاموش می شود فشار کم کم افت می کند تا جایی که فشار اتومات دیجیتال به فشار آب شهری می رسد و اگر فشار استارت بالاتر از فشار آب شهری تنظیم شده باشد پمپ مدام روشن می شود
به عبارت دیگر برای اندازه گیری فشار آب شهری کافی است بعد از چند دقیقه که پمپ خاموش بود به مانومتر (نشانگر فشار) نگاه کنید

نکته  فقط یک مدل اتومات دیجیتال pentax وارد بازار شده که مخزن باد ۰٫۴ لیتری دارد و به خاطر وجود مخزن باد ، بعد از خاموش شدن پمپ هم فشار را ثابت نگه می دارد – همچنین به دلیل اینکه مقداری آب پر فشار در سیستم ذخیره شده است ، در استفاده های جزئی از آب ، پمپ روشن نمی شود –
جهت مشاهده مطالب بیشتر راجب منبع دیافراگمی کلیک نمایید.

2 دیدگاه‌ها
  1. Reply
    امیر 2017-05-29 at 12:07

    .مراتب قدردانی و تشکر خودم را از نویسنده اعلام میدارم

    پاينده و پیروز باشید

    به امید دیدار مطالب مفید دیگر

    • Reply
      نقطه کنترل 2017-06-09 at 06:30

      باسلام.
      ازنوجه وعنایت شما بینهایت ممنون و سپاسگزارم.
      مارا به دیگردوستان خود معرفی کنید.
      درپناه خدا

ارسال دیدگاه

ایجاد حساب کاربری
نام و نام خانوادگی (ضروری)
شماره موبایل (ضروری)
تخصص
شهر
بازیابی رمز عبور
رفتن به نوار ابزار