فشار یکی از مهمترین پارامترهای استفاده شده در صنعت برای کنترل پروسه های مختلف در اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق میباشد و از تقسیم نیرو بر سطح به دست میآید . این کمیت با توجه به این که در مواردی نظیر ارتفاع سنجی سطح مایعات و همچنین اندازه گیری سرعت سیالات و فلو نیز کاربرد دارد اهمیت ویژه داشته و تجهیزات و وسائل مختلفی جهت اندازه گیری آن در شرایط مختلف ابداع گردیده است . در زیر به پاره ای از متداول ترین ابزار اتوماسیون صنعتی اشاره گردیده است :
فشار سنج آنالوگ ( Pressure gauge )
فشار سنج دیجیتال (Digital pressure meter or indicator )
ترانسمیتر فشار (Pressure transmitter )
ترانسمیتر اختلاف فشار (dp transmitter )
مانومتر (Monometer )
پرشر سوئیچ (Pressure switch )
در این مقاله به تعریف اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق و همچنین آشنایی با سنسور فشار ، فشار و فشارسنجی پرداختیم در مقالات بعدی به انواع سنسورها ، کاربرد و عملکرد هریک در صنعت و اتوماسیون صنعتی می پردازیم.
اندازه گیری غلظت مایعات در صنایع مختلف، بخصوص صنایع غذایی همچون صنایع تولید قند، رب، آب میوه وغیره بسیار ضروری می باشد .عمل سنجش در بخشهای مختلف فرایند تولید مورد نیاز است . بنابراین سیستمی مورد نیاز است که بتواند در کمترین زمان ممکن اطلاعات را پردازش نماید ومیزان غلظت را اندازه گیری نموده ودر اختیار واحد کنترل قرار دهد. روش انتخابی ما برای سنجش غلظت شربت قند استفاده از اشعه مادون قرمز است. بطور کلی می توانیم آزمایش را به دو قسمت، واحد نوری و واحد پردازش سیگنال تقسیم نمود . در واحد نوری از المانهای موجود استفاده شده است که همان دیودهای نور گسیل در طیف مادون قرمز میباشند . نورحاصل را از درون ماده مبنا که آب می باشد ونیز مایع تحت آزمایش (شربت قند ) عبور داده ونور خروجی را دریافت کرد ه و با پردازش مناسب میزان غلظت قند بدست می آید.
سنسور فشار : ( Pressure Sensor )
سنسور فشار یکی از پر مصرفترین سنسورهای مورد استفاده در اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق است و بعد از دما یکی از پارامترهای مهم در پروسه های صنعتی فشار است . سنسور فشار برای اندازه گیری فشار، در گازها و مایعات مورد استفاده قرار میگیرد . فشار عبارت است از نیروی وارد بر سطح که در دستگاه SI به پاسکال میباشد . سنسور فشار معمولا به عنوان یک مبدل عمل می کند که صورتی تابعی از فشار سیگنال الکتریکی تولید میکند . سنسورهای فشار برای کنترل و اتوماسیون تجهیزات بسیاری در صنعت و حتی زندگی روزمره مورد استفاده قرار میگیرد . از سنسورهای فشار به طور غیر مستقیم در اندازه گیری متغیرهای دیگری مانند جریان سیال یا فلو، سرعت گاز ، و سطح و ارتفاع آب استفاده میشود. سنسورهای فشار را به نامهای دیگری نظیر مبدل فشار، ترانسمیتر فشار، انتقال دهنده فشار، فرستنده فشار، نشاندهنده فشار ، فشار سنج، پیزومتر ، مانومتر نامیده می شود . در یک تخمین محافظه کارانه میتوان گفت سنسورهای فشار با بیش از ۵۰ تکنولوژی و در حداقل ۳۰۰ شرکت درسراسر جهان ساخته میشوند . برای مثال یک دسته از سنسورهای فشار که برای اندازه گیری در حالت پویا یا دینامیک برای گرفتن تغییرات سرعت فشاربسیار در فشار طراحی شده وجود دارد که در موارد کاربردی به عنوان مثال برای اندازه گیری فشار احتراق در سیلندر موتور و یا در یک توربین گاز می باشد مورد استفاده قرار میگیرد . این سنسورهای فشار معمولا از مواد پیزوالکتریک مانند کوارتز ساخته شده است.
سنسورهای فشار را میتوان دسته بندی های مختلف مورد بررسی قرار داد برای مثال از نظر مکانیزم اندازه گیری فشار که شامل مدل سیلیکون پیزورزیستیو ، سنسور فشار مطلق یا ابسولوت ، سنسور فشار نسبی یا گیج ، وکیوم سنسور ، سنسور اختلاف فشاری ، سنسورهای خازنی فشار و …. نام برد .
برای انتخاب سنسور فشار مناسب (در اتوماسیون صنعتی و ابزار دقیق ) بایستی به موارد زیر توجه داشت:
نحوه نصب سنسور فشار
محدوده دمای کاری سنسور
نوع و خواص شیمیائی سیال که فشار آن اندازه گیری میشود
نوع خروجی و تغذیه سنسور فشار
قابلیت تنظیم و یا داشتن پروتکل ارتباطی سنسور
ابزاردقیق/کنترل/سنسور-نقطه کنترل
ابزار دقیق به معرفی انواع ابزاردقیق مورد نیازدر پروسه های صنعتی می پردازد. ابزار دقیق در حقیقت زیر ساخت یک سیستم کنترل و اتوماسیون را تشکیل میدهند و شامل ابزاری نظیر : انواع کنترلر ، نشاندهنده ، ترانسمیتر، رکوردر و … میباشند که این ابزار وظیفه اندازه گیری ، انتقال ، نمایش ، ثبت و کنترل پارامترهای مهم فیزیکی نظیر دما ، فشار، فلو ، سطح مایعات و … را در پروسه های صنعتی به شکلی دقیق بر دوش دارند . ابزار دقیق را میتوان به دو صورت دسته بندی کرد یکی از نظر نوع عملکرد این ابزار برای مثال ابزاری که عمل کنترل دما یا فشار و رطوبت و یا سطح را بر عهده دارند به کنترلر مشهورند و به همین ترتیب ابزار نمایش این مقادیر که به ایندیکیتور یا نمایشگر معروفند و ابزار انتقال اطلاعات مقادیر برای مثال فشار ، فلو ، دما ، و سطح به صورت سیگنال های استاندارد که ، ترانسمیتر یا منتقل کننده نامیده میشوند .
ابزار دقیق را همچنین میتوان از نظر پارامتری که این ابزار بایستی عملیاتی بر روی آن انجام دهد دسته بندی کرد برای مثال بخشهای : ابزار دقیق مربوط به دما نظیر کنترلر دما ، ترانسمیتر دما و ترمومتر یا نمایشگر دما ، ابزار اندازه گیری و کنترل دقیق فشار ، فلومتر یا سنجش جریان سیالات و انتقال مقادیر فلو یا کنترل فلو ، ابزار سطح سنجی یا اندازه گیری سطح مواد درون مخازن و کنترل دقیق آنها و ابزار سرعت سنجی ، ابزار رطوبت سنجی و ….
در حوزه ابزار دقیق شما میتوانید ابتدا با توجه به پارامتر مورد کنترل و اندازه گیری و یا با توجه به انتظاری که از این ابزار دارید به سراغ دسته بندی مناسب رفته ابزار مورد نیاز را به صورت دقیق انتخاب کنید .
سایت نقطه کنترلجهت آموزش و آشنایی هرچه بیشتر شما عزیزان اقدام به گردآوری مطالب مفید راجب سنسورها و کاربرد ادوات ابزار دقیق در صنعت نموده و از شما
