عیب یابی سنسورهای خودرو از روی شکل ظاهری بدون داشتن دستگاه دیاگ

ایرادها و عوامل تاثیر گذار در روشن نشدن خودرو و یا بد کارکردن خودرو به اختصار امده اگر شما تمرکز داشته باشید حتما متوجه ایراد خودروی خود خواهید شد ایرادهای ذکر شده در پایین بیشترین عوامل مراجعه به تنظیم موتور را به خود اختصاص میدهد  این مطالب دائما به روز خواهد شد وبا تجربیات جدید کاملتر خواهد شد

۞ سنسور دور موتور:

این سنسور بسته به نوع خودرو در فضای موجود زیر منی فولد هوای ورودی ،روی حوضینگ دریچه گاز ، روی مانیفولد یکپارچه با سنسور فشار مانیفولد واقع شده است.یک سنسور از نوعntc (ضریب حرارتی منفی)که محدوده کارکرد آن بین ۴۰-درجه تا ۱۵۰ درجه است. برای اندازه گیری دمای هوای ورودی به موتور مورد استفاده قرار میگیرد .
۱- روشن نشدن خودرو به دلیل ارسال نشدن سیگنال ها به ECU برای پاشش سوخت
۲- نمایش ناصحیح دور موتور خودرو در زمان روشن بودن ماشین.
۳- ایجاد حالت CUT OFF قبل از رسیدن دور موتور به رد لاین.
۴- ثابت ماندن یا حرکت نکردن دور سنج از یک دور موتور مشخص.

نکته: در خودروهای  که دارای سنسور میل سوپاپ هستند باسوختن این سنسور خودرو روشن میشود ولی دور موتور از ۳٫۵ الی ۴٫۵ بالاتر نمیرود

روش تعمیر :

۱٫     سنسوردور موتور را خارج کرده ونوک ان را از ذرات براده اهن وکربن وروغن تمیز کنید

۲٫     سنسوردور موتور را با سنسور نو جایگزین کنید

۞ سنسور فشار هوای ورودی:

این سنسور بر روی منی فولد واقع شده است. این سنسور از نوع پیزو الکتریک بوده وبه یک ولتاز تغذیه ۵ولتی Dc نیاز دارد. این سنسور یک ولتاز آنالوگ متناسب با فشار هوای داخل منی فولد تولید کرده و سپس آن را با ولتاز مرجع مقایسه مینماید . وقتی اطلاعات مربوط به فشار هوای ورودی با اطلاعات مربوط به دور موتور ترکیب میشود میتواند تعیین کننده بار موتور شود .
این سنسور برای ولتاز تغذیه اسمی ۵ولتی Dc طراحی شده است. هر گونه تغییری در ولتاز تغذیه سبب نغییر متناسب با آن در ولتاز خروجی و بروز اشکال در سیستم میشود.
در خودروهای انژکتوری که مجهز به سنسور اکسیژن نمی باشند با از کارافتادن این سنسور بد کار کردن موتور خودرو به وضوح قابل مشاهده میباشد. اما در خودرو های مجهز به سنسور اکسیژن باعث میشود که کار این سنسور رو تصحیح کند. در مواردی که سنسور خراب شود ECU اطلاعات مربوط به فشار داخل منیفولد رو از روی سنسور دریچه گاز محاسبه می کند.

نکته: با از کار افتادن این سنسور دود سیاه از اگزوز خارج می شود قدرت وشتاب خودرو کم شده وهنگام شتاب گیری، خودروعطسه زده وبا دل زدن دورموتور بالا میرود وباعث روشن شدن چراغ چک  میشود

روش تعمیر:

۱٫     سنسور فشارهوای ورودی راخارج کرده و از باز بودن سوراخ ورودی سنسور اطمینان حاصل کنید از سالم بودن فیش سنسور اطمینان حاصل کنید

۲٫     سنسور را با نو جایگزین کنید

۞ سنسور دمای هوای ورودی به موتور:
با از کار افتادن این سنسور به خصوص در ماشین های بدون سنسور اکسیژن یا کاربراتی الکترونیکی باعث میشود که تنظیم موتر از حالت ایده ال خود خارج شود و موتور بد کار کند. اما در سایر خودرو ها به انضمام سنسوراکسیژن تا حدودی این خطا تصحیح میشود.

نکته: با خراب شدن این سنسور موتور دچار لرزش در دور ارام  و دیر روشن شدن در هوای سرد ومصرف زیاد سوخت خودرو میشود

روش تعمیر:

۱٫     در خودروهای که سنسور دمای هوا به  صورت جداگانه از سنسور فشارمانیفولد نصب میشود این سنسور پس از چک سیم کشی باید تعویض گردد ولی در مدل سرهم ایراد ها اکثرا مربوط به سیم کشی است وکمتر این سنسور خراب میشود

۞ سنسور دمای اب

۱-     دود کردن خودرو در زمانی که موتور خنک میباشد یا بعد از گرم شدن موتور.
۲- بد روشن شدن خودرو در اب و هوای سرد.
۳- داغ کردن خودرو و دیر روشن شدن فن .

۴-     یکسره کار کردن فن رادیات.
حالا چرا بد کار کردن این سنسور چرا باعث بروز این مشکلات میشود؟
برای تنظیم دور موتور در زمان استارت اولیه این مورد به عهده استپ و ECU میباشد اما در ابتدا اطلاعات از سنسور دما اب گرفته میشود. حال اطلاعات این سنسور چه کار هایی انجام میدهد؟؟

۱- فرستادن اطلاعات به کنترل یونیت انژکتور های برای زمان پاشش و شمع ها برای جرقه.
۲- ساسات اتوماتیک.

نکته : با خرابی این سنسور فن رادیات درست عمل نمیکند وخودرو گرم کرده وجوش می اورد ودمای اب در هنگام روشن شدن فن بسیار بالاتر از قبل در پشت امپر دیده میشود وخودرو بدون هیچ دلیل مکانیکی هنگام صبح با استارت زیاد روشن می شود

روش تعمیر:

۱٫     وقتی به این نتیجه رسیدید که این سنسور خراب است ابتدا مسیر سیم کشی برسی شود وسپس تعویض قطعه مورد نظر

این سنسور بر روی گیربکس نصب گردیده است ویک سیگنال با فرکانسی مناسب با سرعت شفت خروجی گیربکس تولید می نماید.

با از کار افتادن این سنسور مشکلاتی از قبیل خاموش شدن موتور در بعضی اوقات و بد کاردن موتور در سرعت های بالا میباشد.

نکته : این سنسور باعث کات اف موتور قبل از ردلاین میشود و به علت نامشخص بودن دنده و وضعیت شیب وسربالایی سوخت به شدت افزایش میابد وخودرو هنگام شتاب گیری  دچار لرزش شده  و در مواردی سرعت خودرو از ۱۲۰km در دنده اوردرایو بالاتر نمیرود

روش تعمیر:

۱٫     این ایراد مربوط به دنده سنسور می تواند باشد اگر دنده سالم باشد سنسور حتما تعویض گردد در مواردی ایراد مربوط به سوکت وسولفاته زدن ان می باشد

۞ سنسور دریچه گاز:

پتانسیومتر دریچه گاز بر روی محفظه دریچه گاز قرار گرفته است و وظیفه آن این است که وضعیت دریچه گاز را به ولتازی متناسب با موقعیت دریچه گاز که توسط Ecu مورد استفاده قرار می گیرد تبدیل نماید.

۱- کارکرد بد موتور همراه با بالا نرفتن دور موتور از یک حد خاص.
۲- ایجاد دود که ثابت نیست و بنا به شرایط متفاوت میباشد.
۳-گاز خوردن بی دلیل خودرو زمانی که پا را از روی پدال بردارید

نکته : خرابی این سنسور باعث خاموش شدن خودرو هنگام برداشتن پا از روی پدال گاز و دودکردن وگاز خوردن ونداشتن شتاب اولیه . (برای رسیدن به دورخاص بیشتر از حالت طبیعی روی پدال فشا ر وارد می شود ) و شتاب گیری بافشردن پدال گاز هم زمان نیست

روش تعمیر:

۱٫     ابتدا سوکت سنسور سپس سیم کشی برسی شود .

۲٫     تعویض سنسور با نو .

با خراب شدن این سنسور اولین مورد در کارکرد فن ها به وجود میاید. بدین صورت که با زدن بلافاصله کولر فن ها روشن نمیشود. و همچنین در زمانی که فشار گاز کولر بالا یا پایین بیاید دستور روشن و خاموش شدن به کولر رو نمیدهد و باعث اسیب جدی به کل مجموعه میشود.

نکته : این ایراد را میتوان با اطمینان از فشار استاندارد گاز کولر با روشن کردن کولر و گوش دادن به صدای کمپرسور کولر تشخیص داد . اگر کمپرسور به صورت مکرر قطع ووصل شود این سنسور خراب است یا فشار گاز کولر کم است

روش تعمیر:

۱٫ سیستم کولر بسیار حساس است وبه علت تخصصی بودن سیستم وجلوگیری از خسارات بیشتر تعمیرات کولر را به متخصص این کار بسپارید .

 ۞ سنسور اینرسی

سوئیچ اینرسی بر روی قسمت خاصی در خودرو که کمترین ارتعاشات را دارد واقع شده است. این سوئیچ در حالت عادی بسته است و هنگام وارد شدن نیروی شدید نا گهانی مانند ضربه تصادف باز شده و باعث قطع شدن مدار پمپ بنزین و سایر مدار های اصلی میگردد.
با فشار دادن در پوش لا ستیکی سوئیچ به حالت اولیه باز میگردد.

این سنسور که نوعی سوییچ میباشد با دریافت ضربات در زمان تصادف خودرو با قطع جریان بنزین از احتمال اتش سوزی تا حد بالایی میکاهد..
اما این سوییچ در خودرو های پیکان اردی سمند پرشیا و۴۰۵ انژکتوری با قطع برق ECU باعث خاموش شدن سریع خودرو میشود.
در ۴۰۵ کاربراتوری با قطع برق پمپ برقی کار میکند. اما این مورد عملا کارایی ندارد چون این پمپ در زمان سرعت های بالا به کمک پمپ اصلی اومده و وظیفه تامین بنزین مورد نیاز خودرو رو بر عهده میگیرد. که یک ضعف محسوب میشود.
در ۲۰۶ های غیر مولتی پلکس این سوییچ باز جریان پمپ برقی رو قطع میکند. اما چون هنوز مقداری بنزین در مجموعه سوخت رسانی و ریل سوخت هست موتور تا مدت کمی به کار خود ادامه میدهد.
اما این مورد در ۲۰۶ های مولتی پلکس کمی به صورت حرفه ای تر عمل میشود و سنسور با توجه به هر ضربه ای عمل نمیکند بلکه ابتدا شدت ضربه توسط BSI محاسبه شده و بعدا اگر با پارامتر های موجود تطابق داشت عمل کرده و جریان پمپ قطع میشود.

نکته: در خودروهای جدید علاوه بر برق پمپ بنزین برق کوئل ورله قدرت در رله دوبل قطع می شود

۞ سنسور ضربه:

ضربه زنی در اثر احتراق پیش رس یا خود سوزی مخلوط هوا و سوخت در داخل موتور ایجاد میشود ودر صورت تداوم میتواند منجر به صدمه به قطعات موتورگردد.
از جمله صدمات آن میتوان به ترک خوردن و ذوب شدن پیستون خم شدن شاتون وصدمه به شمع ها اشاره کرد.سنسور ضربه بروز آنرا حس کرده وبه Ecu گزارش میکند و Ecu در جهت جلوگیری از آن مقداری آوانس جرقه را کم کرده ونسبت هوا به سوخت را کمی غنی تر میکند.
با از بین رفتن ضربه زنی مجددا آوانس جرقه توسط Ecu افزایش میابد. این کاهش وافزایش مرتبا ادامه میابد تا جایی که موتور همیشه در شرایط آستانه ضربه زنی که حداکثر بازدهی وجود دارد کار کند.

این سنسور بادریافت اطلاعات ضربهای حاصل از احتراق سوخت ومیزان ضربه هر سیلندر و فرستادن این اطلاعات به ecu کمک میکند که اوانس و ریتارد جرقه به گونه ای تنظیم شود تا کمترین ضربه به سر پیستون وارد شود و موتور به نرمی کار کند.
با توجه به عملکرد سنسور ضربه و سنسور اکسیژن که به صورت موازی با یکدیگر در ارتباط میباشند اگر خراب شود احتمال تشخیص خرابی به وسیله کارکرد موتور به ویژه در زمان استفاده از بنزین با اکتان بالا. اگر تفاوت محسوسی در زمانی که موتور با بنزین معمولی کار میکند و زمانی که از بنزین با اکتان بالا استفاده میکنید مشاهده کردید میتوانید پی به خرابی این سنسور ببرید.

نکته : خرابی این سنسور باعث لرزش موتور و باعث روشن شدن چراغ چک میشود.

۞ سنسور اکسیژن:

سنسور اکسیزن بر روی مانیفولد خروجی وقبل از مبدل کاتالیتیکی نصب میگرددو مقدار اکسیزن موجود در گازهای خروجی را به صورت پیغام و لتازی به Ecu گزارش میکند.Ecu با توجه به مقدار ولتاز خروجی سنسور متوجه میشود که مخلوط غنی یا رقیق میباشد.استفاده از این سنسور سیستم تزریق سوخت را تبدیل به حلقه بسته میکند یعنی اگر سوخت تزریق شده منجر به مخلوط غنی تر شده باشد آن را رقیق تر میکند و اگر مقدار سوخت کم بوده و مخلوط رقیق شده باشدآن را کمی غنی تر میکند.با انجام این عمل مقدار آلاینده ها به کمترین سطح خود میرسد.

تنها راه تشخیص این سنسور استفاده از دستگاه های تست الایندگی خودرو میباشد.

نکته : خرابی این سنسور باعث روشن شدن چراغ چک شده و مصرف سوخت را بالا میبرد درحالی که خودرو صاف کار میکند

روش تعمیر:

۱٫     این سنسور باید تعویض گردد .

۞ انژکتورها:

این قطعه که وظیفه پاشش سوخت رو دارد در زمان خرابی باعث بد کارکردن موتور و ایجاد دود به علت کارکرد ناصحیح قطعه میشود.
که برای تشخیص خرابی اون اگر سوکت هر انژکتوری رو بکشید و موتور بد کار کرد سالم هست اما اگر تغییری در کارکرد موتور ایجاد نشد و همچنان بد کار کرد انژکتور معیوب میباشد. اینکار را میتوان با کشیدن وایر هر سیلندر انجام داد

روش تعمیر

۱٫     این قطعه بسیار حساس است برای تست این قطعه سوکتها رابکشید ومقاومت سیم پیچ سوزنها را با اهمتر اندازه گیری کنید مقاومت سوزن باید بین ۱۲ الی ۱۶ اهم باشد در اکثر مواقه سوزن خراب نیست و ایراد مربوط به سولفاته زدن سوکت انژکتور میباشد.

۲٫     با اضافه کردن مکملهای بنزین اقدام به شستشوی موقت سوزن کنیم برای این کار طبق کاتالوگ نوشته شده بروی مکمل مورد نظر عمل میکنیم این درصورتی است که سوزن کمی کثیف باشد چراغ چک روشن نباشد وفقط جنبه کاهش لرزش موتور را داشته باشد

۞  گرمکن هوزینگ دریچه گاز:
نوعی المنت هست برای گرم نگه داشتن مسیر دریچه گاز وجلوگیری از یخزدگی ان.
برای عیب یابی این قطعه باید گفت که تا حدودی شبیه استپ میباشد که بدین صورت است مانی که خودرو سرد میباشد و هوا هم سرد است با رها کردن گاز ماشین خاموش میشه. اما زمانی که ماشین گرم بشه دیگه خرابی قطعه به چشم نمیاید و باید خاموش شدن ماشین رو در سایر قطعات جستجو کنید

روش تعمیر:

۱٫     ازانجایی که این عملگر تاثیری روی خودرو درهوای متعادل ندارد مشکلی برای خرابی ان وجود ندارد اما در یخبندان هنگام روشن کردن موتور احتمال گیر کردن پدال گاز وجود دارد هرگز به پدال فشار نیاورید تا ازاد شود بگذارین کمی موتور گرم شود دریچه گاز خودبه خود ازاد میشود

۞ پمپ بنزین:
با خراب شدن این قطعه…
۱-خودرو روشن نمیشود
۲-در سربالایی ها هنگام شتاب گیری و همچنین در سرعت های بالا ماشین بد کار میکند و ریپ میزند. باید توجه داشت که این مورد می تواند از گرفتگی و کثیفی فیلتر بنزین باشد.

روش تعمیر:

۱٫     کم هزینه ترین راه تست فشار سیفون است با این تست ایرادات مربوط به این بخش پیدا میشود

۲٫     در صورت ضعیف بودن این پمپ باید حتما تعویض گردد زیرا فشار کم سوخت یکی از عوامل موثر در افزایش مصرف سوخت می باشد

۞ کویل دوبل:

این قطعه کار افزایش ولتاژ رو بر عهده دارد.
با خراب شدن و نیم سوز شدن کویل شاهد موارد زیر هستیم:

۱- کاهش راندمان موتور افزایش مصرف بنزین به دلیل کاهش شدت جرقه.
۲- روشن نشدن خودرو. در زمان سوختن کویل دوبل معمولا یکی از کویل ها میسوزد. پس تنها به دو شمع از چهار شمع برق رسیده و خودرو به صورت نیمه کامل روشن میشود و با رها کردن سوییچ خودرو دوباره خاموش میشود. که با خرابی سنسور دور موتور فرق دارد چون در سنسور دور موتور کلا موتور روشن نمیشود. پس این رو به خاطر بسپارید.

نکته : خرابی این عملگر باعث روشن شدن چراغ چک شده و مصرف سوخت را بالا میبرد دراین حال خودرو دچار لرزش شدید میشود با گازدادن به نظر میرسد خودرو خوب کار میکند ولی درحرکت ودر دورارام موتور لرزش شدید دارد

روش تعمیر:

۱٫     کویل باید تعویض گردد .گاهی سولفاته زدن سوکت ویا اتصالی در سیم کشی و یا خرابی بخشی از ecu باعث نزدن جرقه میشود و موتور خراب کار میکند

۞ خرابی استپ موتور:
۱-خاموش شدن ماشین به خصوص در زمان رها کردن ناگهانی پدال گاز
۲-کاهش دور موتور به مقدار قابل توجه در زمان گرفتن کولر ودور ارام خودرو.
۳- گاز خوردن بی دلیل پس از روشن شدن موتور خودرو.
۴-ثابت نبودن بی دلیل دور موتور در دور ارام و کاهش افزایش دور خودرو بدون دلیل

 نکته : خرابی این عملگر باعث روشن شدن چراغ چک میشود و هنگام تعویض دنده خودررو کمی گاز می خورد

روش تعمیر:

۱٫     استپ موتور (موتر پله ای ، استپر) باید تعویض گردد

۞ سنسور فشار روغن:
این سنسور در مسیر روغن موتور قرار دارد ودر صورت کاهش فشار روغن در مسیر فعال شده و با عث روشن شدن چراغ اخطار روغن در صفحه نشان دهنده ها میشود.

علائم خرابی :

۱٫     روشن ماندن چراغ روغن و روشن و خاموش شدن چراغ روغن در دور سلو

۞ شیر برقی کنیستر:
بخارات بنزین باک به کنیستر وارد شده ودر مخزن آن ذخیره می گردد وبا باز شدن شیر برقی کنیستر راه ورود بخارات به مانیفولد باز شده ودر نتیجه بخارات وارد موتور شده و سوخته میشوند و به این ترتیب وارد فضای جو نشده وآلایندگی ایجاد نمی شود. 

خرابی این عملگر تاثیری در کارکرد موتور ندارد  گاهی چراغ چک روشن میشود و بوی بنزین درهنگام صبح از اطراف خودرو به مشام میرسد .

چگونه دستگاه عیب یاب اطلاعات خودرو را از ECU دریافت می‌کند؟

 
ارتباط دستگاه عیب یاب با “”ECU در تمام خودروهای انژکتوری به صورت ارتباط سریال است؛ یعنی اطلاعات از طریق یک (یا دو) سیم بین ECU و دستگاه عیب یاب رد و بدل می شود. چگونگی تبادل اطلاعات بین دستگاه عیب یاب و کنترل کننده مرکزی (ECU) را “پروتکل ارتباطی” می‌نامند و برای آن استانداردهای مختلفی تعریف شده است.
در یکی از این استانداردها، دستگاه عیب یاب با ارسال کدهای معینی از ECU درخواست اطلاعات می‌کند که این کدها برای هر درخواست متفاوت است. سپس ECU با بررسی کدهای دریافت شده، نوع درخواست دستگاه عیب یاب را تشخیص داده و اطلاعات مورد نظر را ارسال می‌کند. مسیر اتصال دستگاه عیب یاب به دسته سیم خودرو از طریق “کانکتور عیب یاب” امکان پذیر است. این کانکتور معمولا زیر داشبورد سمت راننده قرار دارد، البته در بعضی از خودروها ممکن است در محفظه موتور( خودرو پراید انژکتوری کیا) قرار داشته باشد. یکی از پرکاربردترین کانکتورهای عیب یابی، کانکتور OBD-II است که شکل آن در زیر آورده شده است.

ساختار عیب یابی در ECU

 
در خودروهای انژکتوری،ECU  نقش یک کنترل کننده پیچیده الکترونیکی را بازی می‌کند؛ به گونه ای که در هر لحظه، اطلاعات خودرو را از سنسورهای مختلفی که به آن متصل است، نظیر سنسور دور موتور و سنسور دمای آب موتور دریافت کرده و سیگنال های مناسب را به خروجی هایی مانند انژکتورها و کویل اعمال می‌کند. عیب یابی چنین مجموعه پیچیده‌ای بدون ابزارهای الکترونیکی اگر غیر ممکن نباشد، بسیار سخت و مشکل است. به همین منظور، کلیه قطعات الکترونیکی که در خودرو مورد استفاده قرار می گیرند، دارای یک خروجی هستند که در صورت ایجاد عیوب احتمالی، سیگنالی را به کنترل کننده مرکزی یا ECU ارسال می‌کنند.ECU  پس از دریافت سیگنال خطا، دو کار انجام می‌دهد؛ یعنی با وجود عیوب گزارش شده، بهترین روش را برای ادامه کار موتور انتخاب کرده و سپس این عیوب را در قالب کدهای خطا یا DTC (Diagnostic Trouble Codes) به دستگاه عیب یاب گزارش می‌دهد و همزمان چراغ عیب یاب یا MIL را برای آگاهی راننده روشن می کند.
بنابراین در اغلب موارد، عیوب ایجاد شده در سیستم را عناصر الکترونیکی داخل ECU تولید کرده و به پردازنده مرکزی ECU گزارش می‌دهند و در واقع عیب‌یاب، فقط گزارشات ECU یا کدهای خطای ارسال شده را به تعمیرکار ارائه می‌کند.

آیا کد خطا یا DTC به تنهایی برای عیب یابی یک خودروی انژکتوری کافی است؟
پاسخ این سوال منفی است زیرا امکان دارد خودرو دارای اشکالاتی در قطعات مکانیکی باشد که در این حالت ECU قادر به ارسال کد خطایی به دستگاه عیب یاب نیست؛ مثلا شکستگی شمع، شکستگی در پیستون و وجود نشتی هوا در مانیفولد ورودی و …
در این مواقع چگونه می‌توانیم اشکال خودرو را پیدا کنیم؟ درست است که ECU نمی‌تواند این گونه عیوب را مستقیم تشخیص دهد اما سازندگان ECU برای تشخیص این نوع اشکالات چاره‌ای اندیشیده‌اند و آن این است که ECU علاوه بر ارسال کدهای خطا به دستگاه عیب یاب، نقاط کار خودرو (مقادیر پارامترهای عملکردی سنسورها و عملگرها) را نیز به دستگاه عیب یاب گزارش می‌دهد، مانند دمای آب موتور، دور واقعی موتور، مقدار مطلوب دور موتور و زاویه جرقه شمع. در این حالت می‌توان با ملاحظه نقاط کارکرد خودرو و بررسی و مقایسه آنها با  محدوده‌های مجاز عملکردی، اشکال مورد نظر را یافته و برطرف کرد. به عبارت دیگر اولین کاری که هر تعمیرکار در عیب یابی خودروهای انژکتوری باید انجام دهد عبارت است از خواندن مقادیر پارامترهای سیستم و مقایسه آن با مقادیر مجاز عملکردی.
علاوه بر این، در اغلب ECU های امروزی قابلیتی به نام “تست عملگر” وجود دارد که به کمک آن عیب یابی خودرو، آسان تر می‌شود. این قابلیت به این صورت است که دستگاه عیب یاب تقاضای انجام تست یک عملگر را از ECU می‌کند؛ سپس ECU با توجه به شرایط تست عملگر مورد نظر ( که اغلب در حالت سوئیچ باز- موتور خاموش است) شروع به آزمایش عملکرد آن عملگر می‌کند. با انجام این تست دو هدف برآورده می‌شود. اول آنکه صحت ECU و سیم ارتباطی بین عملگر و ECU مشخص می‌شود و دوم آنکه خود عملگر تست می‌شود.

آشنایی با منوی اصلی یک دستگاه عیب یاب
بطور خلاصه در منوی اصلی هر دستگاه عیب یابی، عبارات زیر به چشم می‌خورند:

 
در منوی Identification معمولا شناسه ECU و یا شماره برنامه کالیبراسیون EC وجود دارد. تعمیرکار با استفاده از این منو، از شماره برنامه کالیبراسیون موجود در ECU آگاهی پیدا می‌کند تا در صورت قدیمی بودن برنامه، بتواند برنامه ECU را به‌روز (Update) کند. البته در برخی از دستگاه های عیب یاب قابلیت Downloading وجود دارد؛  یعنی می‌توان برنامه ECU را از طریق دستگاه عیب یاب تغییر داد.
در منوی Service Data مقادیر پارامترهای سیستم انژکتوری از قبیل دور موتور، دمای آب موتور و فشار داخل مانیفولد وجود دارد و تعمیرکار با مراجعه به این قسمت از صحت کارکرد خودرو اطمینان پیدا می کند.
در منو Read Faults می‌توان خطاهای موجود در سیستم را مشاهده کرد. همانطور که توضیح داده شد، دستگاه عیب یاب فقط کدهای موسوم به DTC را از ECU دریافت می‌کند. این کدها در داخل پردازنده دستگاه عیب یاب ترجمه شده و عبارات متناسب با آن برای تعمیرکار نمایش داده می‌شود. مثلا کد خطای سنسور، دمای هوای ۱۱۲ است. دستگاه عیب یاب با دریافت این کد از ECU متوجه وجود اشکال در سنسور دمای هوا شده و عبارت زیر را نمایش می‌دهد:
P112. Air Temperature Sensor Fail
حرف P یا (Present) در عبارت بالا یعنی خطا در سیستم وجود دارد. اگر M (Memory) نمایش داده شود یعنی این اشکال وجود داشته، برطرف و در حافظه سیستم ثبت شده است.
در منوی Erase Faults تعمیرکار می‌تواند کدهای خطایی که در حافظه ECU ثبت شده است را پاک کند. به عبارت دیگر وقتی خطایی در سیستم انژکتوری رخ می‌دهد، DTC مرتبط با آن در حافظه ECU ثبت شده و همزمان به دستگاه عیب یاب ارسال می‌شود؛ حتی اگر اشکال مذکور رفع شود، DTC مرتبط با آن از حافظه ECU پاک نمی‌شود تا تعمیرکار با استفاده از دستگاه عیب یاب این حافظه را پاک کند. حسن این کار این است که همیشه تاریخچه‌ای از خطاهایی که تاکنون در سیستم انژکتوری اتفاق افتاده است در حافظه ECU وجود دارد. البته در بعضی از سیستم ها، ECU اجازه می‌دهد با روش هایی که برای هر سیستم تعریف شده است؛ بدون دستگاه عیب یاب، حافظه خطا را پاک کرد.
در منویActuator Test  می‌توان عملگرهای سیستم را به صورت جداگانه تست و بررسی کرد. این قابلیت کمک فراوانی در یافتن و رفع عیب یک سیستم انژکتوری می کند.

آیا مواردبالا برای عیب یابی یک خودرو انژکتوری کافی هستند؟
گرچه با در دست داشتن منوی اصلی دستگاه عیب یاب بسیاری از اشکالات ایجاد شده در سیستم را می‌توان برطرف کرد، اما پاسخ این سوال منفی است زیرا اشکالاتی در سیستم انژکتوری وجود دارد که نه برای آنها کد خطایی وجود دارد و نه می‌توان با دیدن پارامترهای سیستم به وجود آنها پی برد. در این حالت با استفاده از ابزارهای اضافی نظیر اسیلوسکوپ جهت مشاهده و اندازه‌گیری سیگنال های الکتریکی، مولتی‌متر جهت اندازه‌گیری ولتاژ و جریان الکتریکی نقاط مختلف، تست های اهمی، اتصال کوتاه و دیودی، دسته سیم تست سیستم انژکتوری و از همه مهمتر دیاگرام الکتریکی سیستم انژکتوری، می‌توان نقاط معیوب را تشخیص داده و عیوب آن را برطرف کرد. البته این کار نیاز به مهارت و آموزش های اولیه در ارتباط با دستگاه های ذکر شده دارد. هنگام استفاده از دستگاه های مذکور و برای دسترسی آسان تر به پین های ECU از یک رابط به نام”BOB” یا Break OutBox استفاده می‌شود. این وسیله مابین ECU و دسته سیم خودرو نصب شده و امکان استفاده راحت از پین های ECU را فراهم می‌کند. در زیر، شکل دستگاه اسیلوسکوپ و مولتی متر، آورده شده است. در برخی دستگاه های عیب یاب، این دو دستگاه در یک مجموعه قرار داده شده اند.

آیا می‌توان اطلاعات دریافت شده از ECU را ذخیره و بازیابی کرد؟
یکی دیگر از امکاناتی که در دستگاه های عیب یاب تعبیه می‌شود، قابلیت ذخیره، امکان چاپ و رسم نمودار متغیرها و پارامترهای سیستم است. با استفاده از این امکانات می‌توان متغیرهای سیستم انژکتوری را تحلیل و بررسی کرد؛ این امکانات در مواقعی اهمیت پیدا می‌کند که سرعت تغییرات برخی از پارامترها بالا بوده و نمی‌توان بدون ذخیره سازی، آنها را تحلیل کرد. با قابلیت رسم نمودار، می‌توان چند پارامتر را به صورت بصری مقایسه و بررسی کرد.

به طور خلاصه دستگاه های عیب یاب به گونه ای طراحی و ساخته می‌شوند که تا حد امکان کار تعمیر و عیب یابی خودرو را تسهیل کنند. نکته قابل توجه این است که لزوما هر دستگاه عیب یاب تمام منوی ذکر شده را ندارد، بلکه بسته به کاربرد آن ممکن است فقط بخشی از قابلیت ها را داشته باشد، اما باید توجه کرد که مهمترین نکته در عیب یابی یک خودروی انژکتوری، صرفنظر از داشتن یک دستگاه عیب یاب خوب، دانش و تجربه برای شناخت سیستم انژکتوری لازم است؛ یعنی تا تعمیرکار شناخت کافی نسبت به سیستم انژکتوری نداشته باشد، با وجود دستگاه پیشرفته عیب یاب نیز نمی تواند سیستم را ا

سنسور دور موتور:

این سنسور یکی از مهمترین قطعات سیستم انژکتوری می باشد در صورت خرابی خودرو استارت می خورد ولی روشن نمی شود

وظایف سنسور دور موتور

۞ تشخیص نقطه مرگ بالا یا جرقه زنی سیلندر یک

۞ تشخیص دور موتور

۞ تنظیم آدوانس جرقه

۞ تنظیم دور آرام موتور

محل قرارگیری سنسور:

محل قرار گیری سنسور دور موتور در روی پوسته کلاج مقابل فلایویل است که فاصله آن با فلایویل حدود ۱ تا۲ میلیمتر است

ECU با دریافت دامنه پالس های ارسال شده از سنسور،موقعیت میل لنگ و زمان جرقه زنی سیلندر یک را تشخیص داده و دستورات لازم را به عملگر ها میدهد.

عیب یابی سنسور دور موتور

در صورت خرابی آن تحت هیچ شرایطی خودرو روشن نمی شود و اگر روشن باشد خاموش می شود گاهی مواقع به دلیل گرفتن براده و روغن و گریس اطراف موتورباعث اختلال در ارسال سیگنال به (ECU) می شود که اگر آن را تمیز کنید می توان دوباره خودرو را در صورت سالم بودن سنسور روشن کرد ولی کد خطا در حافظه (ECU) می ماند در صورتی که عقربه دور شمار خودرو شلاق بزند و یا دچار حالت (CUT OFF) در دور های بالا شود سنسور را باید چک شود.

(CUT OFF) به حالتی از موتور می گویند که در خودرو های انژکتوری و در افزایش دور موتور بیش از اندازه و یا در مواقعی که یهو یا آنی پا را از روی پدال گاز برداریم باعث قطع موقت سوخت می شود که باعث عدم خرابی موتور و کاهش مصرف سوخت و کاهش سریع دور موتور می گردد که این قطع جریان در مدت زمان خیلی کم صورت می گیرد.

سنسور اکسیژن:

دارای دو نوع است تک سیم و یا یک سوکت چهار سیم است

مدل تک سیم در پراید مدل کیا استفاده می شود که بدون گرمکن می باشد

مدل سوکت دار در اکثر خودرو های جدید بدلیل دارا بودن گرمکن و دقت بالا استفاده می شود و فقط دارای پایه کوتاه و پایه بلند است و نوع سوکت آنها فرق دارد.

•         وظایف سنسور اکسیژن

سنسور اکسیژن مقدار اکسیژن در گازهای خروجی را سنجیده و آنرا تبدیل به ولتاژ و اطلاعات را به (ECU) میدهد این سنسور اولا نسبت سوخت و هوا را سنجیده و نسبت را تصحیح می کند و ثانیا تعدیل غنی و رقیق بودن سوخت و هوا را انجام می دهد.

•         محل نسب سنسور اکسیژن:

در روی اگزوز در قبل از کاتالیست و در بعضی خودروها که دو سنسور اکسیژن دارند یکی در قبل از کاتالیست وبعد از آن قرار دارد.

•         ساختار سنسور اکسیژن:

از بدنه سرامیکی (چینی) و الکترودهایی از جنس پلاتینیوم و غلاف آن از جنس دی اکسید زیر کونیم و دارای یک المنت گرم شونده می باشدکه دمای سنسور را تا ۳۰۰ الی ۸۰۰ درجه سانتی گراد می رساند

مدار برق سنسور اکسیژن

پایه ۱ برق ۱۲ ولت مثبت از رله دوبل (سفید رنگ)

پایه ۲ اتصال بدنه (سفید رنگ)

پایه ۳ ارسال سیگنال مثبت (خکستری رنگ)

پایه ۴ ارسال سیگنال منفی (مشکی)

•         شرح کار سنسور اکسیژن:

این سنسور حساس به تغییرات مقدار اکسیژن دارد و نوک سنسور داخل لوله اگزوز است که با مقدار اکسیژن موجود در اگزوز ایجاد واکنش کرده و تولید سیگنال و آن را به (ECU) ارسال تا مقدار

سوخت و هوا را تصحیح کند بصورتی که اگر میزان اکسیژن در اگزوز کم باشد سوخت غنی است و با ارسال سیکنال با ولتاژ کم سوخت را کم می کند و اگر میزان اکسیژن در اگزوز زیاد باشد سوخت رقیق است و با ارسال سیکنال با ولتاژ زیاد سوخت را زیاد می کند .

•         عیب یابی:

گرمکن سنسور اکسیژن در دمای ۲۴ درجه سانتی گراد حدود Ω۴ اهم است (دو سیم سفید رنگ)

از پایه های ۳و۴ دو سیم اتصال و سوکت را جا بزنید دو  سیم را به ولت متر متصل کرده و مقدار ولتاژ بین ۰ تا ۹/۰ ولت باید متغییر باشد.

۞ نکته این که اگر المنت سوخته باشد خام سوزی و نسبت صحیح سوخت و هوا تنظیم نمی شود چون فعالیت دقیق سنسور در دمای ۳۰۰ تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد است.

     ۞ خرابی سنسور مساوی مصرف صوخت بیشتر

۞ نکته مهم اینکه سنسور اکسیژن دارای مواد رادیو اکتیو بوده که در تشخیص گاز های موجود در اگزوز تاثیر بسزایی دارد که در هنگام تعمیرات باید دقت شود که از تماس نوک سنسور با بدن مخصوصا در زمانی که آن نو است جلوگیری کنید این اثر به مرور زمان در مدت تقریبا یک سال از بین و یا کاهش میابد.

۞ خودرو هایی که دارای سنسور اکسیژن هستند نیاز به تنظیم موتور ندارند

.

۞ سوختن سنسور اکسیژن معمولا در زمستان اتفاق می افتد که بدلیل سردی هوا و یا ریختن آب بر روی آن موجب شکستن سرامیک سنسور شده که باعث اتصال برق سنسور و یا سیگنال بصورت خطا ارسال می شود.

۞ برای تعویض سنسور اکسیژن ابتدا چند قطره روغن ترمز ریخته تا زنگ آن بدلیل حرارت توام باز شود بعد اقدام به آچار انداختن و باز کردن سنسور نمایید.

۞ در آن دسته از خودرو ها که سنسور بعد از کاتالیست ندارند. (یک سنسور اکسیژن دارد) برای سنسور اکسیژن آنها ولتاژ ۴۵/۰ ولت ، ولتاژلازم برای بهینه بودن مصرف سوخت در نظر می گیرند

بنابر این در مقابل پارامتر اکسیژن سنسور بعد از کاتالیست عدد ۴۵/۰ همیشه ثابت است ولی برای خودرو های دارای دو سنسور اکسیژن باید این مقدار در هر دو سنسور متغیر باشد

۞ ولتاژ تولیدی سنسور دائما بین ۱/۰ الی ۹/۰ ولت متغییر است بطوریکه

•         ۱- اگر ولتاژ تمایل به سمت ۱/۰ ولت داشته باشد سوخت رقیق است و اکسیژن زیاد

•         ۲- اگر ولتاژ تمایل به سمت ۹/۰ ولت داشته باشد سوخت غلیظ است و اکسیژن کم

•         ۞ عمر مفید سنسور اکسیژن ۲ سال است ودر هنگام تعمیر به این مسئله دقت کنید.

•         ۞ در هنگام تست سنسور اکسیژن با دستگاه دیاگ دقت کنید مقدار ولتاژ سیگنال از سنسور اکسیژن ثابت نباشد و متغییر باشد در غیر این صورت سنسور سوخته است.

•         ۞ خرابی سنسور اکسیژن باعث روشن شدن چراغ عیب یاب شده ولی خودرو روشن می شود ولی دچار خام سوزی است و موتور بد کار میکند.

•         ۞ سنسور قبل از کاتالیست تنظیم نسبت سوخت و هواست و بعد از کاتالیست بهینه کردن سوخت و هواست.

•         ۞ خودرو های با (ECU) مدل مارلی (MM8P) و گروه (SL96) سنسور اکسیژن ندارند.

•         ۞ خودرو های زانتیا و پژو ۲۰۶ تیپ ۵و۶ دارای دو عدد سنسور اکسیژن هستند

•         سنسور دمای آب (WTS) (WATER TEMPERATURE SENSOR)

•         ساختار داخلی سنسور: سنسور دمای آب از نوع (NTC) بوده(یعنی مقاومت متغیر با ضریب حرارتی منفی) و داخل آن دو عدد سنسور مقاومتی طراحی شده که یکی از آنها برای ارسال سیگنال به ECU و دیگری به پشت آمپر آب میرود.(در خودروی پراید دو تا سنسور جداگانه طراحی شده است)

سنسور دمای آب کار های زیر را انجام می دهد :

۞ ایجاد حالت ساسات در حالت سرد بودن خودرو

۞ تنظیم زمان پاشش و آدوانس جرقه در موقع گرم شدن خودرو

۞ در بعضی از مدل ها فن سیستم خنک کننده را فعال می کند

۞ انتقال دمای آب به پشت آمپر آب

۞ تامین سوخت بیشتر برای حالت ساسات خودرو سریع تر روشن شود

۞ با بالا رفتن دمای موتور و گرم شدن خودرو دور موتور را کاهش تا به دور نرمال برسد

محل قرارگیری سنسور دمای آب معمولا در اکثر خودرو ها در روی محفظه ترموستات است

•         مدار الکتریکی سنسور دمای آب :

پایه ۱ اتصال بدنه

پایه ۲ ارسال سیگنال به ECU

پایه ۳ ارسال سیگنال به پشت آمپر آب

تعریف مقاومت (NTC) : این نوع مقاومت با افزایش دما ، مقاومت آنها کم می شود و ولتاژ افزایش می یابد این عمل در سنسور باعث ارسال سوخت کمتر به موتور می شود.

•         شرح کار سنسور دمای آب (WTC) :

 با ارسال دمای آب به ECU و با توجه به دمای موتور یا مایع خنک کننده نسبت سوخت و هوا را تصحیح و حالت هایی مثل ساسات را بوجود می آورد برای بهتر روشن شدن خودرو به کمک سنسور دور آرام می شتابد.و در بعضی از مدل ها سیستم یونیت فن را و آمپر آب روی پنل را نیز فعال می کند

•         عیب یابی سنسور دمای آب (WTC) :

۞ در صرت خرابی اگر سنسور دمای زیاد را گزارش کند خودرو در هوای سرد روشن نمی شود.

۞ در صورت خرابی اگر سنسور دمای پایین را گزارش کند خودرو به راحتی روشن می شود ولی بعد از گرم شدن خودرو بد کار میکند چون گزارش دمای پایین باعث قرار گیری بیشتر در حالت ساسات بوده و در موقع گرم بودن خودرو باعث خام سوزی و مصرف بیشتر سوخت می شود و در نتیجه موتور بد کار می کند و دوده سیاه در اطراف شمع را می گیرد.

•         روش تست اهمی سنسور دمای آب (WTC):

☻سنسور را از خودرو خارج و اهم متر را به دوسر آن متصل و سنسور را در ظرف آب گرمی می گذاریم و با دماسنج دمای آب را مشخص کنیم.

☻سنسور را خارج و آن را در دست گرفته تا دمای آن با دمای بدن مان یکی شود در این صورت دمای ۴۰ درجه سانتی گراد ، مقاومت تقریبی ۱٫۱۵  کیلو اهم را نشان می دهد.

☻در حالت سرد بودن مقاومت در سنسور نسبت به حالت گرم بودن بیشتر است.

☻در هنگام چک کردن خودرو با دستگاه دیاگ اگر میزان دما را  ۴۰-  نشان داد سنسور خراب است.

•         نکته هایی در مورد سنسور دمای آب (WTC):

۞ دمای آب موتور در حالت دور آرام خودرو های فن دار در حیطه دمای فشنگی فن است.

۞ اگر در هوای سرد خودرو روشن نشد و فشنگی آب سالم بود به سراغ استپر موتور بروید.

۞ سنسور کمکی سنسور دمای آب (WTC) سنسور دمای هوا (ATC) است.

۞ سنسور دمای آب (WTC) در خودرو های کاربراتوری کار یک سوئیچ را انجام میدهد یعنی جریان را قطع یا وصل میکند ولی در خودرو های انژکتوری بصورت یک رئوستا یامقاومت متغییر نسبت به دما است .

۞ در خودرو های پژو و سمند وقتی که حرارت بالای ۱۱۰ درجه برود لامپ استپ روشن میشود که نشان از دمای بالای موتور دارد.

۞در دمای بالای موتور موقعی که خودرو گرم است ECU بهتر می تواند میزان پاشش را کاهش دهد همچنان سوخت بهینه و احتراق را کاملتر می کند.

۞ در خودرو های ۴۰۵ و پارس و سمند سه عدد سنسور آب (WTC) وجود دارد

•         ۱- رنگ قهوه ای برای کنترل یونیت فن که دارای دو سیم است.

•         ۲- رنگ سبز برای ECU   موتور که دارای دو سیم است.

•         ۳- رنگ آبی برای پشت آمپر که دارای یک سیم است.

•         ۞ سنسور دمای آب پراید نوک مشکی و کانکتور سبز است.

•         ۞ در خودرو های RD و پیکان سنسور دمای آب به رنگ آبی است که دارای سه سیم است دو سیم اول برای ECU گزارش و سیم سوم برای پشت آمپر اطلاع رسانی می کند.

سنسور اتومبیل

سنسور سرعت خودرو( کیلومتر شمار)(VSS):

وظایف سنسور سرعت :

•         ۱- مشخص کردن سرعت وسیله نقلیه

•         ۲- تثبیت کردن دور آرام موتور در هنگام حرکت خودرو

•         ۳- بهینه کردن شتاب خودرو

•         ۴- کاهش دادن نوسانات موتور

•         ساختار داخلی سنسور سرعت : این قطعه شامل یک شافت که با دنده کیلومتر ترکیب می شود با گردش شافت خروجی گیربکس گردش پینیون دنده کیلومتر این شافت شروع به گردش کرده و با اثر مغناطیسی هال کار میکند (هر دور گردش شافت ۸ پالس می دهد و شروع این پالس ها از سرعت ۲ کیلومتر در ساعت به بالا شروع می شود که فرکانس ایجاد شده به (ECU) ارسال می شود.

مدار الکتریکی سنسور سرعت

پایه ۱ تغذیه ۱۲ ولت مثبت از رله دوبل

پایه ۲ سیم منفی به بدنه

پایه ۳ ارسال یگنال به (ECU)

•         شرح کار سنسور سرعت :

این قطعه بعد از دریافت ولتاژ ۱۲ ولت از رله دوبل و حرکت خودرو و گردش پینیون شروع به فرکانس های متناسب با سرعت خودرو می کند و (ECU) از سرعت خودرو اطلاع یافته و با استفاده از اطلاعات رسیده از این سنسور وضعیت پاشش سوخت خودرو را در سرعت مختلف مشخص می کند.

•         روش عیب یابی سنسور سرعت:

۞ در صورت خرابی سنسور سرعت در توقف آنی خودرو ، خاموش می کند و در هنگام سر بالایی و دنده معکوس موتور ریپ می زند.

تست ولتاژی سنسور سرعت : سوکت سنسور را کشیده و دو سر ولت متر را به پایه های ۱ و ۲ زده باید ولتاژ نشان داده شده ۱۲ ولت باشد در غیر این صورت مسیر برق تا رله دوبل را تست کنید.

تست اهمی سنسور سرعت : به وسیله اهم متر سیم پایه ۳ را از سوکت تا (ECU) چک کنید که مقاومت آن باید کمتر از یک اهم باید باشد در غیر این صورت خراب است.

•         تست دنده کیلومتر :

سنسور را از جای خود باز کرده و موتور را روشن نموده و با دست پینیون را چرخانده و در نتیجه اگر عقربه کیلومتر تغییری کرد سنسور درست است و اگر تغییری نکرد سنسور معیوب است. اگر درست بود دنده فیبری روی کیلومتر و دنده کرانویل را چک کنید.

سنسور میل سوپاپ ( موقعیت سیلندر یک ):

وظایف سنسور میل سوپاپ:

۞ تفکیک موقعیت سیلندر یک در نقطه مرگ بالا نسبت به موقعیت اعلام شده توسط سنسور دور موتور

۞ کوئل و انژکتور ها را کنترل تا در مد ترتیبی عمل کنند

۞ مقدار آوانس جرقه را برای جلوگیری از پدیده ضربه یا کوبش کنترل می کند

۞ شناسایی سیلندر ها برای جرقه و پاشش در مرحله های مختلف

۞ احتراق ناقص را مشخص می کند

محل قرار گیری سنسور موقعیت میل سوپاپ :

 این سنسور در قسمت انتهای میل سوپاپ و در مقابل یک زائده دایره ای شکل قراردارد ( که این زائده ۱۸۰ درجه برجسته و ۱۸۰ درجه تو رفته)

•         ساختار داخلی سنسور موقعیت میل سوپاپ :

این سنسور شامل یک المنت سنسو رهال و یک قطعه نیمه هادی می باشد که جریان ار آن عبور می کند.

مدار الکتریکی سنسور موقعیت میل سوپاپ : این سنسور دارای یک سوکت سه پایه می باشد

پایه ۱ تغذیه ولتاژ ۱۲ ولت یا ۵ ولت مثبت

پایه ۲ ارسال سیگنال با دامنه مربعی شکل ( برای شناسایی سیلندر ها)

پایه ۳ سیم اتصال بدنه

•         شرح کار سنسور موقعیت میل سوپاپ :

این سنسور با اثر الکتریکی مغناطیسی هال کار می کند بدین ترتیب که جریان در داخل این سنسور توسط یک میدان مغناطیسی منحرف می شود و ولتاژ دو سر سنسور تغییر و باعث ایجاد پالس های مربعی شکل می گردد هر گاه بر آمده گی انتهای میل سوپاپ از جلوی این سنسور عبور کند به علت ولتاژ منفی سطح فاز میدان تغییر کرده و سیگنال ارسال شده به (ECU) صفر می شود در زمانی که بر آمده گی میل سوپاپ روبروی سنسور قرارندارد سیگنال ارسالی ۱۲ ولت مثبت می باشد.

عیب یابی سنسور موقعیت میل سوپاپ : در صورت خرابی این سنسور ، خودرو ریتارد کار می کند لازم به ذکر است که این سنسور در خودرو های با انژکتور ترتیبی استفاده می شود در صورت خرابی این سنسور پاشش سوخت از حالت ترتیبی به حالت پاشش سوخت نیمه ترتیبی تبدیل می شود و مصرف سوخت بالا می رود

۩ این سنسور در خودرو های پارس ELX و سمند سریر و زانتیا و پژو ۲۰۶ تیپ ۵ و۶ و پراید مدل S2000 استفاده شده است.

۩ این سنسور سرویس خاصی ندارد.

۩ سنسور کمکی سنسور میل سوپاپ ، سنسور دور موتور می باشد.

۩ در بعضی مواقع فیلر نبودن صحیح سوپاپ ها باعث ایجاد آدوانس یا ریتارد جرقه در سیستم انژکتوری می شود.

۩ آوانس جرقه بر اساس موارد زیر تعیین می گردد

•         ۱- دور موتور  ۲- بار موتور  ۳- دمای موتور

•         پتانسیومتر دریچه گاز:

•         وظایف پتانسیومتر دریچه گاز :

این قطعه موقعیت دریچه گاز را به ولتاژ تبدیل کرده و به (ECU) ارسال می کند و (ECU) طبق معلومات و اطلاعات دیگر جرم سوخت ارسالی را کنترل می کند.

اطلاعات ارسالی از پتانسیومتر در موارد ذیل بکار می رود ۱- حالت های بسته بودن دریچه گاز یا دور آرام و نیمه باز بودن و باز بودن کامل دریچه گاز ۲- وضعیت های مختلف از قبیل افزایش شتاب و قطع پاشش سوخت را مشخص می کند.

•         محل قرار گیری پتانسیومتر دریچه گاز :

 در روی دریچه گازنصب که از یک طرف دریچه گاز به سیم و از طرف دیگر داخل سنسور وارد می شود.

ساختار داخلی : این سنسور عنصری مقاومتی است که مقاومت آن وابسته به یک حرکت مکانیکی است.

مدار الکتریکی پتانسیومتر دریچه گاز: از یک سوکت ۳ پایه به رنگ مشکی درست شده که

پایه ۱ تغذیه ۵ ولت مثبت

پایه ۲ ارسال سیگنال یا ولتاژ به (ECU)

پایه ۳ اتصال بدنه

•         شرح کار پتانسیومتر دریچه گاز:

در حالت روشن ازطرف (ECU) ولتاژ ۵ ولت مثبت به پایه ۱ و ولتاژ منفی به پایه ۳ متصل میگردد که در حالت دور آرام ولتاژ ارسالی صفر است در نتیجه (ECU) تشخیص می دهد دریچه گاز کاملا بسته است و مدار دور آرام را فعال می کند و در زمان گاز دادن به خودرو ولتاژی از بین ۰ تا ۵ ولت با توجه به گاز دادن خودرو ارسال تا (ECU) حجم هوای ورودی را محاسبه نموده و میزان پاشش را تنظیم می کند و خروجی این سنسور به دو صورت سیگنال دور هرزگرد یا آرام(IPLE) و سیگنال دور قدرت موتور (PSW) به (ECU) ارسال می گردد.

•         روش های عیب یابی پتانسیومتر دریچه گاز:

۞ در صورت خرابی باعث قطع سوخت پاش و نوسان در دور های بالا می شود که ممکن است بخاطر کثیفی یا آب خورده گی سنسور باشد.

۞ در صورت خرابی و سرد بودن خودرو دور موتور تا حد نرمال و در موقع گرم شدن خودرو دور موتور تا حالت (CAT OFF) بالا می رود.

خودروهای انژکتوری-Troubleshooting injection cars

•         تست اهمی پتانسیومتر:

 دستگاه مولتی تستر را در وضعیت اهم متر قرار داده و دو سر پروپ را به دو پایه بیرونی وصل میکنیم باید مقاومتی حدود ۴ اهم را نمایش دهد حال با دست اهرم گاز را بچرخانید مقاومت قطعه باید تغییر کند در غیر این صورت سنسور خراب است.

•         تست ولتاژی :

 دستگاه مولتی تستر را در وضعیت ولت متر قرارداده (DC) (مستقیم)قرارداده و خودرو را روشن می کنیم دو سوزن را یکی به پایه ۱ و دیگری به پایه ۳ متصل می کنیم دو سر ولت متر را به دو سوزن وصل می کنیم و به خودرو گاز می دهیم ولتاژ باید ۵ ولت باشد و تغییر نکندسپس سوزن و پروپ ها را به تغذیه ۵ ولت (پایه ۱ ) و دیگری را به ارسال سیگنال (پایه ۲ ) وصل باید جریان بین ۰ تا ۵ ولت با چرخاندن دریچه گاز تغییر نماید.

•         نکات مهم در مورد پتانسیومتر دریچه گاز:

♦ در خودروی ۲۰۶ به این سنسور حسگر می گویند نه پتانسیومتر

♦ این سنسور سرویس خاصی ندارد.

♦ سنسور کمکی پتانسیومتر سنسور مپ (MAP) است.

♦ حسگر دریچه گاز در خودرو های ۲۰۶ تیپ های ۱ و ۲ قابل تنظیم است در صورتی که دریچه آن از تنظیم خارج شده باشد که در قسمت پارامتر های دستگاه دیاگ – اسکنر مهاد صنعت زاویه دریچه گاز باید صفر باشد در غیر این صورت با ابزار مخصوص باید دریچه را تنظیم کرد.

خودروهای انژکتوری-Troubleshooting injection cars

•         سنسور ضربه (KNOCK SENSOR):

یک نوع سنسور پیزو الکتریک است (ضربه را تبدیل به تولید برق می کند) که داخل دو قاب مرتعش چدنی قرار دارد.

•         محل قرار گیری سنسور ضربه (KNOCK):

در موتور های چهار سیلندر در صورتی که یک سنسور باشد بین سیلندر ۲ و ۳ قرار دارد و در صورتی که دو سنسور داشته باشد بین سیلندر های ۱و۲ وبین ۳ و۴ می باشد و در موتور های شش سیلندر (V) شکل یا خورجینی معمولا دو عدد است یکی آن طرف بلوکه سیلندر و یکی این طرف بلوکه برای بدست آوردن ارتعاشات هر دو طرف موتور.

کار  سنسور این است که ضربات ناشی از خود سوزی (احتراق زود رس) را که کوبش ایجاد می کند به (ECU) گزارش و (ECU) با ریتارد کردن جرقه ضربات حاصله را از بین می برد.

خودروهای انژکتوری-Troubleshooting injection cars

برای بر طرف کردن خطا های سنسور ضربه پیچ سنسور را فقط حدودا ۲/۲ کیلو گرم متر باید محکم کرد چون شل بودن آن باعث لقی سنسور و ارسال سیگنال خطا به (ECU) و روشن ماندن چراغ عیب یاب می شود و سفت بودن بیش از اندازه آن باعث سری شدن دو قاب مرتعش می شود.

مدار برقی ناک سنسور(ضربه):

سنسور ضربه دو نوع است یکی دو سیم و دیگری سه سیم است که در صورت سه سیم بودن سیم سوم مربوط به پارازیت گیر (غلاف شیلد) است که معمولا سیم آن مثل کابل آنتن تلویزیون رنگی است و به رنگ سفید و مشکی است.

پایه ۱ تغذیه ۵ ولت مثبت

پایه ۲  ارسال سیگنال به (ECU) است

پایه ۳  غلاف شیلد یا همان پارازیت گیر است ( در صورت سه سیم بودن)

موج میرا :

موجی است که رو به از بین رفتن می کند و از نظر عملی صفر ولی از نظر تئوری صفر نمی شود.

اشکالات پدیده ضربه: باعث کاهش کارایی و قدرت موتور و افزایش انرژی وفشار حرارتی می گردد. در نتیجه باعث بوجود آمدن فشار حرارتی زیادی روی واشر سر سیلندر و پیستون و اطراف سوپاپ ها شده و آسیب دیده گی سیستم را بوجود می آورد این پدیده وقتی بوجود می آید که مخلوط سوخت و هوای جدید در قسمت بالای سیلندر منفجر شود این انفجار قبل از رسیدن جرقه شمع بوجود می آیداین احتراق ناخاسته را خود سوزی(مخلوط محترق نشده) می گویند.

وقتی این حالت در یکی از چهار سیلندر رخ بدهد سنسور ضربه ارتعاشات حاصل از پدیده خود سوزی به بلوکه را حس می کند و با ارسال یک ولتاژ حد اکثر، (ECU) را از این خود سوزی مطلع می کند و (ECU) با اطلاعات دریافتی از این سنسور، میزان آوانس جرقه را کاهش داده و به موازات آن، مخلوط سوخت وهوای غنی را برای جلوگیری از افزایش بیش از حد درجه حرارت گاز های خروجی اگزوز وارد سیلندر می کند.

•         عیب یابی سنسور ضربه (KNOCK SENSOR):

در صورت خرابی این سنسور موتور با لرزش کار میکند و دمای آب نیز بالا می رود.

۞ بدلیل ساختار داخلی این قطعه تست اهمی ندارد

۞ در خودرو های جدید برای تفکیک ضربات حاصل از خود سوزی موتور و ضربات حاصل از لرزش خودرو در حین راننده گی سنسوری با همین کیفیت به نام سنسور شتاب روی بدنه خودرو نصب است.

۞ تغییراتی که در هنگام رانندگی در جاده های ناهموار در دور موتور ایجاد می شود ممکن است به عنوان احتراق ناقص در سیلندر ها گزارش شوند تفاوت میان تغییرات دور موتور به دلیل ناهمواریهای جاده و احتراق ناقص توسط سنسور شتاب گزارش می شود و شتاب سنج در شرایط ناهموار جاده موقتا عملکرد سنسور ضربه را غیر فعال می کند .

۞ در خودرو های جدید فقط پژو و سمند و پراید (S2000) و پژو ۲۰۶ و زانتیا و سمند (LX) و پارس (ELX) دارای سنسور ضربه هستند.

۞ سنسور ضربه بدون سنسور کمکی است .

۞ سنسور ضربه در خودرو های تولید داخل فقط روی زانتیا نصب است و خودرو های وارداتی جدید

شکال زدایی کند.